Search
Close this search box.

Sınır Ticareti Düzenlemesi – AB Akademi

     Sınır Ticareti     

01.12.2008 Tarihli ve 2008/14451 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki “Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Karar” kapsamında yer alan illerin ihtiyaçlarının bir kısmının, sınır komşusu ülkelerden ithalat yoluyla daha düşük maliyetle karşılanması ve bu illerimizden ihracatın artırılması suretiyle söz konusu illere ekonomik canlılık kazandırılması amacıyla yapılan ticari işlemlerdir.

Sınır ticaretinin ayrıca Sınır Ticaret Merkezlerinden de yapılması mümkündür.

Sınır Ticaret Merkezi (STM)

Sınırda kurulan ve sınır ticareti kapsamında ihracat ve ithalat yapılabilen alanların yer aldığı, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi dışında addedilen yerleri ifade eder.

Diğer bir deyişle, Sınır Ticareti kapsamında kurulan mağazaların bulunduğu ve iki sınır ili arasında ticaretin yapıldığı yerlerdir.

Sınır Ticareti Mağazası

Sınır Ticaret Merkezlerinde (STM) faaliyet gösteren mağazalarıdır.

Sınır Ticareti Yapma Şartları

2008/14451 sayılı Karar kapsamındaki illerde en az iki yıldır yerleşik olarak faaliyette bulunan esnaf ve tacir, sınır ticareti kapsamında ithalat ve ihracat yapabilir.

Sınır Ticaretiyle İlgili Mevzuat 

4458 Sayılı Gümrük Kanununun 172. Maddesi
2008/14451 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Karar
– Sınır Ticaret Merkezlerinin Fiziki Olarak Düzenlenmesi, Eşya ve Stok Kontrollerinin Yapılması ile Bu Merkezlere Giriş ve Çıkışlara İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönetmelik
İhracat 2009/7 Sayılı Sınır Ticaretinin Uygulanmasına İlişkin Tebliğ oluşturmaktadır.

Sınır Ticareti Yapılan Şehirler

Sınır Ticareti yapılabilecek iller 2008/14451 sayılı Kararın 2. maddesi ile belirlenmiştir.

İlgili Karar kapsamında;
Artvin / Ardahan / Iğdır / Ağrı / Van / Hakkari   Şırnak / Mardin / Şanlıurfa / Kilis /  Gaziantep  Hatay illerimizde sınır ticareti yapılabilmesi mümkündür.

Bu iller, Bakanlar Kurulu Kararında karşılarında gösterilen ülkelerle sınır ticareti yapabilirler.

Sınır Ticareti İthalat Uygunluk Belgesi

Sınır ticareti kapsamında ithalat yapma yetkisi veren ve İl Değerlendirme Komisyonu tarafından düzenlenmesi uygun görülen belgedir.

Karar kapsamındaki illerde yerleşik esnaf yada tacirler, İthalat Uygunluk Belgesi almak üzere ilgili ildeki İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odası’na başvurur.

Söz konusu odalar talepleri Değerlendirme Komisyonuna iletir. Değerlendirme Komisyonu, başvuru tarihinden itibaren 10 işgünü içerisinde müracaatları inceleyerek sonuçlandırır.

Müracaatları uygun görülen esnaf ve tacir adına her bir ürün için bir İthalat Uygunluk Belgesi verilir.

İthalat Uygunluk Belgesi düzenlenmesinde; il ihtiyacı ölçütü ile talep sahibinin vergi ve sosyal sigorta prim borcunun olup olmadığı, son bir yıla ait işletme cirosu ve esnaf ve tacirin sektörel faaliyet alanı ile daha önce adına tahsis edilmiş İthalat Uygunluk Belgeleri kapsamında gerçekleştirmiş olduğu ithalata ilişkin veriler de göz önünde bulundurulur.

Belgenin geçerlilik süresi düzenlendiği tarihten itibaren 45 gün olup bu süre uzatılamaz.

Ancak, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca belirlenen tarım ürünlerinin ithalatında hasat dönemi dikkate alınarak bu belge daha kısa süreler için düzenlenebilir.

Faal Sınır Ticareti Mağazaları

Sınır Ticaret Merkezlerinde (STM) faaliyet gösteren mağazalar Sınır ticareti yapılabilecek 12 ile karşılık, günümüzde faal 4 Adet Sınır Ticaret Mağazası mevcuttur.

– Ağrı SARISU
– Hakkari ESENDERE
– Iğdır DİLUCU
– Van KAPIKÖY

Sınır Ticaret Mağazalarından Yapılacak İthalat ve İhracat İşlemleri

– Sınır ticareti kapsamındaki ithalat ve ihracat işlemleri için, “Gümrük Beyannamesi” düzenlenir.

– Sınır Ticareti kapsamında ithalat ve ihracat yapabilmek için “Sınır Ticareti Belgesi” ne sahip olmak şarttır. İthalat işlemlerinde; Sınır Ticaret Belgesinin yanı sıra, “İthalat Uygunluk Belgesi” de aranmaktadır.

– İhracat işlemlerinde ise; “Sınır Ticaret Belgesi” ile “ihraç edilen eşya faturası” ve “İhracatçı Birliğince onaylanmış Gümrük beyannamesinin” yetkili gümrük idaresine tevdi edilmesi gerekir.

Sınır Ticaretinde Vergi Avantajları

Sınır ticaretin özel bir amaca yönelik olması nedeniyle, normal ticarete göre teşvik edilmesi ve bazı üstünlükler sağlanması söz konusudur.

Bu üstünlüklerden bir tanesini de vergi avantajları oluşturmaktadır. Sınır Ticareti yoluyla yapılacak ithalatta tek ve maktu vergi uygulanır.

Tek ve Maktu vergi

Gümrük vergisi % 0, Katma Değer Vergisi ile Özel Tüketim Vergisi oranları tam olarak dikkate alınarak hesaplanır.

Sınır Ticaretine Konu Olacak Eşyalar

– İhracı ve ithali ilgili mevzuatla yasaklanmış ve ithali belli kurum ve kuruluşlara bırakılmış maddeler

– Ticaret Politikası Önlemleri kapsamındaki kota, koruma, damping ve sübvansiyona karşı vergi önlemlerine tabi ürünler

– 5201 sayılı Harp Araç ve Gereçleri ile Silah, Mühimmat ve Patlayıcı Madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında kanun kapsamında kontrole tabi ürünler

– Yerli üretimin ve imalatın korunması ile ithalatta ve iç piyasada haksız rekabetin önlenmesi kapsamında Çay, Şeker, Fındık ve Antepfıstığı, Canlı Hayvan, Et ve Et Ürünleri, Süt ve Süt Ürünleri

– Petrol ve Petrol Ürünleri

– Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca bazı tarım ürünleri için belirlenen ülkemizdeki hasat dönemlerinde, ilgili ürünlerin ithali sınır ticaretine konu edilemez.

– İthalat Rejim Kararı, İhracat Rejim Kararı ve Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi Kararı ve diğer mevzuatla ihracı ve ithali izne tabi ürünlerin sınır ticaretine konu edilmesi,  ilgili mercilerin izni ile mümkündür.

– Üçüncü ülke menşeli ürünlerin sınır ticareti kapsamında ithalatına izin verilmez.

– Sınır ticareti kapsamında, transit ticarete müsaade edilmez.

Sınır Ticaretine Konu Olacak Eşyalarda Sınırlar

Ülke Bazında Sınırlama

2008/14451 sayılı Karar’da da belirtildiği üzere “İthalat Değer Limiti” de denilen bu uygulamaya göre sınır illerimize komşu bir ülke ile aramızda,  bir yılda toplam 100 milyon dolar ithalat sınırı bulunmaktadır.

Sektörler Bazında Sınırlama

Sınır Ticaretinin Uygulanmasına İlişkin 2009/7 sayılı Tebliğ de Değişiklik Yapılmasına Dair 2010/14 sayılı Tebliğ değişiklikleri uyarınca İthalat Değer Limiti; CIF kıymet üzerinden, 50 milyon dolara kadar “Tarım Ürünleri” ve 50 milyon dolara kadar “Sanayi Ürünleri” olmak üzere; ülke bazında yıllık toplam tutarın azami 100 milyon doları geçmemesi kaydıyla, söz konusu sektörel değerlerin ilgili sınır illerine paylaştırılması suretiyle tespit edilir.  Diğer bir deyişle; ülke bazında belirlenen 100 milyon dolarlık miktarın yarısının tarım ürünleri, diğer yarısının ise sanayi ürünleri için kullanılması şarttır.

Ürünler Bazında Sınırlama

2008/14451 Karar gereğince; İl Değerlendirme Komisyonu tarafından yıl içinde her bir ürün için düzenlenmesi uygun görülecek İthalat Uygunluk Belgelerinin toplam değeri, ilgili sınır ili bazında tarım ve sanayi sektörü için belirlenen yıllık ithalat değer limitinin %5’ ini geçemez.

Menşe Sınırlaması

Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin 2008/14451 sayılı Karar kapsamında İthalat işlemlerinde, eşyanın ilgili sınır ülkesinde üretildiğine veya imal edildiğine dair ithalatın yapılacağı ülkenin yetkili makamlarınca düzenlenen menşe şahadetnamesi ilgili gümrüklerce aranır. Yani sınır ticareti kapsamında ithali yapılacak ürün, sınır ticareti yapılacak ülke menşeli olmak zorundadır.

Zaman Sınırlaması

2008/14451 Karar’da belirtildiği üzere; “bir esnaf veya tacir” ya da “STM mağazası” tarafından, ayda toplam 50 bin dolara kadar eşya ithal edilebilir; bu, söz konusu esnaf ve ya tacir ya da STM mağazası için aylık maksimum değerdir.

Uzmanlarımız Tarafından Hazırlanan Bu Çalışmalarda Verilen Bilgilerden Dolayı Şirketimizin Yasal Sorumluluğu Bulunmamaktadır. Belirli Bir Konuya İlişkin Olarak İlgili Danışmana Başvurulması Tavsiye Edilmektedir.

Scroll to Top