Türkiye Azerbaycan ve Gürcistan Gümrük Transit İşlemleri 8322

07.04.2024 Tarihli 32513 Sayılı Resmi Gazete

MİLLETLERARASI ANDLAŞMA

Karar Sayısı: 8322

18 Ağustos 2022 tarihinde Bakü’de imzalanan ekli “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti ve Gürcistan Hükümeti Arasında Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi Kapsamındaki Gümrük Transit İşlemlerinin Kolaylaştırılmasına Yönelik Ön Veri Değişimine İlişkin Anlaşma”nın onaylanmasına, 244 sayılı Kanunun 5 inci maddesi ile 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 2 nci ve 3 üncü maddeleri gereğince karar verilmiştir.

6 Nisan 2024

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ, AZERBAYCAN CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ VE GÜRCİSTAN HÜKÜMETİ ARASINDA BAKÜ-TİFLİS-KARS DEMİRYOLU PROJESİ KAPSAMINDAKİ GÜMRÜK TRANSİT İŞLEMLERİNİN KOLAYLAŞTIRILMASINA YÖNELİK ÖN VERİ DEĞİŞİMİNE İLİŞKİN ANLAŞMA

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti ve Gürcistan Hükümeti (bundan böyle müştereken “Taraflar”, münferiden “Taraf” olarak Atıfta bulunulur);

Taraflar arasındaki köklü ve yakın ilişkilerin yanı sıra Tarafların Gümrük İdareleri arasındaki samimi işbirliğini de GÖZ ÖNÜNE ALARAK,

Taraflar arasındaki mevcut işbirliğinin geliştirilmesinde 7 Şubat 2007 tarihli Bakü-Tiflis-Kars Yeni Demiryolu Bağlantısı Anlaşmasının uygulanmasının öneminin ALTINI ÇİZEREK,

Taraf Devletlerin toprakları üzerinden gerçekleştirilecek demiryolu taşımacılığıyla sorunsuz ve hızlı uluslararası eşya nakliyatını kolaylaştırmayı ARZU EDEREK,

Bakü-Tiflis-Kars Demiryolunun bölgesel ve uluslararası ticarette sağlayabileceği büyük olası faydalarını DİKKATE ALARAK,

Taraflardan herhangi biri tarafından konulan çekinceler göz önünde bulundurularak, Tarafların Akit Taraf oldukları, Eşyanın Sınırlardaki Kontrollerinin Uyumlaştırılmasına ilişkin Uluslararası Sözleşme ve “Uluslararası Demiryolu Yük Taşımacılığına İlişkin Sınır Geçiş İşlemlerinin Kolaylaştırılması” konulu 9 numaralı Eki dâhil, ancak bununla sınırlı olmaksızın, uluslararası anlaşmalarla düzenlenen kuralları ve standartları DİKKATE ALARAK,

Bakü-Tiflis-Kars Demiryolunun sorunsuz, etkili ve verimli şekilde işlemesini sağlamak amacıyla Tarafların ilgili bütün kurumları arasındaki yakın işbirliğinin önemini VURGULAYARAK,
Yük taşımacılığı süresini kısaltmayı ARZU EDEREK,

Aşağıdakiler üzerinde mutabık kalmışlardır:

MADDE 1
TANIMLAR

Bu Anlaşma kapsamında,

a) “Eşya”, sınır geçişlerinden demiryolu ile taşınmakta olan, gümrükle bağlantılı yasal hükümlerde belirtilen kıymetli eşyanın yanı sıra diğer tüm ürünler ve taşıt araçları, hayvan/çiftlik hayvanı ve koliler dâhil bütün yükler;

b) “Demiryolu taşıtı”, demiryolu üzerinde yolcuların ve/veya eşyanın nakliyesi için kullanılan bütün yüklü veya yüksüz demiryolu vagon ve lokomotiflerinin yanı sıra ilgili altyapının bakımı;

c) “Gümrük sınır geçiş noktaları”, gerçek kişilerin, ulaşım araçlarının ve eşyanın sınır geçişlerinde gümrük kontrolünün gerçekleştirildiği yer;

d) “Gümrük kontrolü”, gümrük idarelerinin, Tarafların ulusal mevzuatına uygunluğu sağlamak amacıyla ifa ettiği faaliyetler;

e) “Ön Bilgi Değişimi”, yapısal verilerin bilgisayarlaştırılmış sistemler aracılığıyla Taraflar arasında kabul görmüş mesaj standartlarına uygun şekilde önceden aktarımı;

f) “Bilgi Değişimi Teknik Şartnamesi”, Taraflar arasında kurumsal işbirliği süreçlerinin yanı sıra bilgi güvenliği temelinde veri formatı ve listesi ile elektronik bilgilerin yapısına ilişkin bilgi değişiminin yöntem ve ilkelerini tanımlayan belge;

g) “Tanımlama Araçları”, Gümrük kontrolünün veya gümrük işlemlerinin tamamlanmasının bir sonucu olarak gümrük idareleri tarafından resmen tanınan gümrük mührü ve diğer tanımlama işaretleri

anlamına gelir.

MADDE 2
AMAÇ VE KAPSAM

1. Bu Anlaşmanın amacı, Tarafların Devletlerin topraklarında Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesi kapsamında gerçekleşecek gümrük işlemlerinin kolaylaştırılmasına yönelik işbirliği hükümlerini ortaya koymaktır.

2. Taraflar, bu Anlaşmanın hedefine ulaşmasını sağlamaya yönelik olarak, eşya ve taşıtların gümrük kontrolünün hızlandırılması amacıyla yakın işbirliği içinde olur.

3. Bu Anlaşma Tarafların Devletlerinin topraklarında demiryolu taşımacılığı ile gerçekleşecek uluslararası eşya taşımacılığı için geçerlidir.

4. Bu Anlaşma Bakü-Tiflis-Kars demiryolu taşımacılığı kapsamında Tarafların Devletlerinin topraklarında veya toprakları arasında demiryolu ile gerçekleşen bütün transit işlemlerine uygulanır.

MADDE 3
YETKİLİ İDARELER

1. bu Anlaşma’nın uygulanması hususunda aşağıdaki idareler yetkili kılınmıştır:

a) Türkiye Cumhuriyeti’nde: Ticaret Bakanlığı;

b) Azerbaycan Cumhuriyeti’nde: Devlet Gümrük Komitesi;

c) Gürcistan’da: Gelir İdaresi.

2. Her bir Taraf, yetkili idaresinde/idarelerinde olan tüm değişiklikleri, diğer tüm Taraflara sırasıyla iletecek olan Depozitere derhal yazılı olarak bildirir.

MADDE 4
DEMİRYOLU GÜMRÜK SINIR GEÇİŞLERİNDE İŞBİRLİĞİ

1. Taraflar gümrük suçları, kaçakçılık ve suçla mücadele gereklilikleri hariç, kendi Devletlerinin gümrük sınırlarından geçen eşyaya ilişkin gümrük kontrolü ve ilgili diğer muayeneler için gereken süreyi kısaltma konusunda işbirliği yapar.

2. Taraflar, Taraf Devletlerin mevzuatında ve ikili veya çok taraflı anlaşmalarda öngörülen kapsam dâhilinde bir uluslararası demiryolu taşımacılığı düzenlemeleri ve uygulamaları durumunda, ön elektronik veri değişimi sistemlerinin kullanımıyla gerçekleşecek belge ve bilgi değişimi süreçlerini basitleştirmeyi amaçlar.

3. Taraflar, Taraf Devletlerin taraf olduğu uluslararası anlaşmalara ve ulusal mevzuatlarına göre hızla taşınması elzem olan çabuk bozulabilen eşya, kümes hayvanları ve diğer eşyanın sınır geçişlerinde kolaylık sağlanması ve geçişlerin sorunsuz olması hususlarıyla özel olarak ilgilenmeye ve öncelikli muayene olanağı sunmaya çaba gösterir.

4. Taraf Devletlerin ulusal mevzuatında risk analizi sistemlerine göre aksi belirtilmedikçe, uluslararası transitteki eşya ilke olarak fiziksel muayeneye tabi tutulmaz.

5. Tarafların yetkili idareleri ve ilgili ulusal kuruluşları eşyanın demiryolu sınır geçişlerinin sorunsuz sağlanması için birbirlerine yardımcı olur ve birbirleriyle işbirliği yapar.

6. Tarafların demiryolu gümrük sınır geçişlerindeki gümrük memurları, bu Anlaşmanın hedeflerine ulaşmasını sağlamak amacıyla birbirleriyle işbirliği yapar.

7. Taraflar ilkesel olarak, ilgili Taraf gümrük kontrolünü zorunlu görmedikçe diğer Tarafların tanımlama araçlarını resmen tanır. Taraflardan biri ilave gümrük kontrolü gerçekleştirirse kendi gümrük mühürlerini tatbik eder.

8. Taraflar, gerekli görmeleri halinde, mutabık kaldıkları belli bir tren istasyonunda uluslararası anlaşmalar uyarınca ortak faaliyet yürütme konusunda mutabık kalabilir.

9. Taraflar, demiryolu sınır geçiş noktalarındaki gümrük iş akışıyla ilgili hususlarda daha fazla uyumlaştırma ve işbirliği yapma yöntemleri amaçlar.

10. Taraflar gümrük sınır geçiş süreçlerini hızlandırmak için x-ray görüntülerini paylaşabilir.

MADDE 5
BİLGİ DEĞİŞİMİ VE UYGULAMA

1. Taraflar Bakü-Tiflis-Kars demiryolu taşımacılığı kapsamında Taraf Devletlerin topraklarında veya toprakları arasında transit edilen tüm eşyaya ilişkin kesintisiz ön elektronik bilgi değişimini düzenler ve yürütür.

2. Taraflar aşağıdaki amaçlar doğrultusunda doğrudan temas kurmakla yetkili uygun gümrük yetkililerinin listesini belirler:

a) veri güvenliği gereksinimlerinin yanı sıra bilgi değişimine ve veri işleme ile aktarımı teknolojilerine ilişkin teknik şartname belgelerim hazırlamak ve kabul etmek;

b) bu Anlaşmanın uygulanması sırasında ortaya çıkacak teknik sorunları çözmek.

3. Taraflar, bu Anlaşmada öngörülen bilgi değişimi teknolojilerinin hazırlanması amacıyla Anlaşmanın imzalanmasını takip eden ve Tarafların karşılıklı yazılı izniyle uzatılabilecek 6 (altı) aylık dönem için bir Pilot proje düzenler ve yürütür.

Taraflar bu Pilot projenin ilk 3 (üç) ayında aşağıdaki hususlarda anlaşır:

a) Bilgi Değişimi Teknik Şartnamesi;

b) aktarılacak verilerin listesi, yapısı ve formatı;

c) bilgi güvenliği gereksinimleri;

d) Taraflar arasındaki işbirliğinin teşkiline ilişkin süreç.

4, Bu Anlaşma kapsamında taşınan eşyaya ilişkin gümrük işlemlerinin yapılacağı gümrük idarelerinin, ilgili İdareleri tarafından belirlenmesi:

a) Taraflar, pilot projeyi başlatmak için hazır olduklarını ve projeye katılan gümrük birimlerini birbirlerine yazılı olarak bildirir.

b) Takip eden 3 (üç) ay içinde Taraflar bu Anlaşmayı fiilen hayata geçirir.

c) Bilgi alışverişi, Taraflar arasındaki Bilgi Değişimi Teknik Şartnamesi’ne uygun olarak yapılır.

MADDE 6
BİLGİLERİN KULLANIMI VE KORUNMASI

1. Taraflar bu Anlaşma çerçevesinde elde edilen bilgilerin, Taraf Devletlerin topraklan arasında dolaşımda olan eşyanın gümrük işlemlerinin tamamlanması ve gümrük kontrolünün gerçekleştirilmesi amacıyla kullanılmasını sağlar.

2. Taraflarca edinilen bilgi sadece gümrük amaçları için kullanılabilir ve bu bilgiyi sağlayan Tarafın yazılı izni olmaksızın üçüncü Taraflara iletilemez.

MADDE 7
ÜÇLÜ İŞBİRLİĞİ KOMİSYONU

1. Taraflar Üçlü İşbirliği Komisyonumu (bundan böyle “COTCO” olarak atıfta bulunulur) kurar.

2. COTCO, Tarafların Gümrük İdarelerinin yetkililerinden oluşur.

3. Taraflar, gerekli olduğu takdirde, diğer kamu kurumlarının temsilcilerini ve özel sektörden temsilcileri davet edebilir.

4. Taraflar kendi COTCO üyelerini usulünce belirler ve her türlü değişikliği birbirlerine zamanında bildirir.

5. COTCO, aşağıdakileri sağlar:

a) Bu Anlaşmanın uygulanması ve düzgün bir şekilde işlemesi.

b) Demiryolu gümrük işlemlerinin sorunsuz olarak yerine getirilmesi.

c) Bu Anlaşmada öngörülen hususlarda bilgi ve tecrübe alıverişinin temini için bir ortam sağlanması.

6. COTCO yılda en az bir kez toplanır ve bu toplantılara Taraflar dönüşümlü olarak ev sahipliği yapar.

7. COTCO toplantılarında alınan kararlar kayıtlara girer ve toplantıların sonunda heyet başkanlarınca imzalanır.

MADDE 8
DİĞER ULUSLARARASI ANLAŞMALAR

Bu Anlaşma hükümleri, Tarafların taraf olduğu diğer uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan hak ve yükümlülüklerini etkilemez.

MADDE 9
ANLAŞMAZLIKLARIN HALLİ

1. Bu Anlaşma’nın yorumlanmasından ya da uygulanmasından kaynaklanabilecek her türlü anlaşmazlık, değerlendirilip çözüme kavuşturulmak üzere COTCO’ya iletilir.

2. COTCO tarafından çözümlenemeyen her türlü anlaşmazlık, Taraflar arasında diplomatik yollardan yapılacak istişare ve müzakerelerle çözüme kavuşturulur.

MADDE 10
EKLEMELER VE DEĞİŞİKLİKLER

Bu Anlaşmaya ilişkin her türlü ekleme ve değişiklik, Tarafların karşılıklı yazılı rızasıyla yapılabilir. Bu ekleme ve değişiklikler Anlaşmanın ayrılmaz bir parçası olacak ayrı protokoller halinde yapılır ve bu Anlaşmanın 12. Maddesinin hükümlerine uygun olarak yürürlüğe girer. Bununla birlikte, Bilgi Değişimi Teknik Şartnamesi, sadece Tarafların Gümrük İdarelerinin karşılıklı yazılı rızasıyla değiştirilebilir.

MADDE 11
DEPOZİTER

Bu Anlaşmanın Depoziteri Türkiye Cumhuriyeti olacaktır. Depoziter, tüm Taraflara bu Anlaşmanın onaylı asıl nüshalarını temin eder. Onay, kabul, tasdik veya katılım belgeleri Depoziter tarafından saklanır.

MADDE 12
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ VE FESİH

Bu Anlaşma, yürürlüğe girmesi için Tarafların gerekli iç yasal süreçlerinin tamamlandığının, Taraflarca Depozitere diplomatik yollarla iletildiği son yazılı bildirimin alındığı tarihi takip eden 30 uncu günde yürürlüğe girer.

Depoziter, bu Anlaşma’ nın yürürlüğe giriş tarihini diğer Taraflara bildirir.

Bu Anlaşma, süresiz olarak akdedilmiştir ve Taraflardan her biri, Anlaşmayı fesih niyetini diplomatik yollarla Depozitere yazılı olarak bildirmek suretiyle bu Anlaşmayı feshedebilir. Bu durumda, bu Anlaşma, böyle bir bildirimin alındığı tarihten üç ay sonra fesholur.

Tanık sıfatıyla; usulünce yetkili kılınmış olan ve aşağıda imzası bulunanlar, bu Anlaşmayı imzalamışlardır.

Bu Anlaşma Baküde, 18 ağustos 2022 tarihinde, tüm metinler eşit derecede geçerli olmak üzere Türkçe, Azerbaycan Türkçesi, Gürcüce ve İngilizce dillerinde bir asıl nüsha halinde imzalanmıştır. Yorum farklılığı olması halinde, İngilizce metin esas alınır.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ADINA

AZERBAYCAN CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ADINA

GÜRCİSTAN HÜKÜMETİ ADINA

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti ve Gürcistan Hükümeti Arasında Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi Kapsamındaki Gümrük Transit İşlemlerinin Kolaylaştırılmasına Yönelik Ön Veri Değişimine İlişkin Anlaşmanın Onaylanması Hakkında Karar (Karar Sayısı: 8322)

Mevzuatlara Dönmek İçin Tıklayınız.

Resmi Gazete İçin Tıklayınız.