T.C.
****
MAHKEMESİ
ESAS NO : 2024/***
KARAR NO : 2024/***
DAVACI VEKİLİ
DAVALI______________ : ***** GÜMRÜK MÜDÜRLÜĞÜ
VEKİLİ :
DAVANIN ÖZETİ______ : Davacı adına tescilli **.**.2023 tarih ve IM000***** sayılı serbest
dolaşıma giriş beyannamesine ait A.TR Dolaşım Belgesi’nin süre aşılarak ibraz edildiğinden bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük vergisi ve katma değer vergisi ile kesilen para cezasına vaki itirazın reddine dair **.**2024 tarih ve **** sayılı Uludağ Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü işleminin iptali istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI: Tesis edilen işlemlerin hukuka aykırı olduğu, A.TR belgesinin beyannamenin tescil tarihinden sonra gümrüğe sunulduğu, A.TR belgesindeki tüm bilgilerin gümrük beyannamesinde yer alan bilgilerle uyumlu olduğu, serbest dolaşımda olan ve vergi muafiyeti sağlayan A.TR belgesinin geçerlilik süresi içerisinde ibraz edildiği, bu belge yokmuş gibi işlem tesis edilmesinin AB ile Türkiye arasında akdedilen uluslararası sözleşmelerde yer alan maddelere aykırılık oluşturacağı, para cezası kesilmesinin koşullarının oluşmadığı ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ _: Usule ilişkin olarak; tüm ilk inceleme yönlerinden inceleme yapılmasının istenildiği, esasa ilişkin olarak; A.TR dolaşım belgesinin beyan ile uyumlu olsa da süresi içerisinde ibraz edilmediği, bu suretle fark vergiler için ek tahakkuk ve ceza kararı tesis edildiği, beyanname ekinde menşei belirtir belgeye rastlanmadığı ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Bursa 1. Vergi Mahkemesi Hakimliği’nce, dava dosyası incelenerek işin gereği düşünüldü:
I. MADDİ OLAY:
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı adına tescilli **.**.2023 tarih ve IM000**** sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesine ilişkin olarak yapılan incelemede, beyannameye ilişkin A.TR Dolaşım Belgesi için “sonradan verilecek” anlamına gelen “S” ibaresinin seçilerek vergi muafiyetinden yararlanıldığı halde, söz konusu belgenin süresi içinde ibraz edilmediğinden bahisle, hakkında tanzim edilen **/**/2023 tarih ve ET000*** sayılı ek tahakkuk kararı ile 4458 sayılı Kanunu’nun 234/1-a maddesi ihlal edildiğinden bahisle kesilen **/**/2023 tarih ve CK00*** sayılı ceza kararına vaki itirazın reddine yönelik olarak tesis edilen Uludağ Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü’nün 17.1.2024 tarih vE IT000151 sayılı kararının iptali istemiyle bakılmakta olan iş bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
II. MEVZUAT:
4458 sayılı Kanunu’nun 234/1-a maddesi ihlal edildiğinden bahisle kesilen **/**/2022 tarih ve CK00*** sayılı ceza kararına vaki itirazın reddine yönelik olarak tesis edilen İstanbul Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü’nün **/**/2023 tarih ve IT00**** sayılı kararının iptali isteminden kaynaklanmaktadır.
4458 sayılı Gümrük Vergisi Kanunu’nun 15’inci maddesinin 1’inci fıkrasında, gümrük vergilerinin, gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte yürürlükte olan gümrük tarifesine göre hesaplanacağı; maddenin 3’üncü fıkrasının (d) ve (e) bendine göre gümrük tarifesinin, Türkiye’nin bazı ülkeler veya ülke grupları ile yaptığı tercihli bir tarife uygulaması gerektiren anlaşmalarda yer alan tercihli tarife uygulamaları ve Türkiye tarafından tek taraflı olarak bazı ülkeler, ülke grupları veya toprak parçaları için tanınan tercihli tarife uygulamalarını kapsadığı; 17’nci maddesinde, eşyanın tercihli olmayan menşenin, 15’inci maddenin 3’üncü fıkrasının (d) ve (e) bentlerinde öngörülen uygulamalar hariç olmak üzere, Türk Gümrük Tarifesinin uygulanması, eşya ticaretine ilişkin tarife önlemleri dışında, Cumhurbaşkanı Kararı ile oluşturulan önlemlerin uygulanması ve menşe şahadetnamelerinin hazırlanması ve verilmesi amaçları ile bu Kanun’un 18 ila 21’inci maddelerindeki hükümler çerçevesinde belirleneceği; 22’nci maddesinde, 15’inci maddede belirtilen tercihli tarife uygulamalarından yararlandırılmak istenen eşyanın tercihli menşe kurallarının, 15’inci maddenin 3’üncü fıkrasının (d) bendinde belirtilen anlaşmalar kapsamı eşya için bu anlaşmalar ile, 15’inci maddenin 3’üncü fıkrasının (e) bendinde belirtilen tercihli tarife uygulamalarından yararlanan eşya için Cumhurbaşkanı Kararı ile belirleneceği; 198/4’üncü maddesinde, 195’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen durumlar hariç olmak üzere; eşyanın tercihli tarifesinin karşı ülke idareleri ile idari işbirliği çerçevesinde oluşturulduğu durumlarda, dolaşım belgesinin karşı ülke idaresince yanlışlıkla onaylandığı tespit edildiğinde, yükümlü gümrük mevzuatının gerektirdiği yükümlülüklerin yerine getirilmesinde tüm özeni gösterdiğini ispat edebildiği takdirde, tercihli tarife uygulanması nedeniyle tahakkuk ettirilmeyen vergilerin sonradan istenmeyeceği ancak, belgeyi onaylayan idarenin eşyanın tercihli tarife için tayin edilen şartları yerine getirmediğini bildiği veya bilmesi gerektiği durumlar hariç olmak üzere, doğru olmadığı tespit edilen belgenin ihracatçı tarafından sunulan yanlış verilere dayanılarak onaylanması veya tercihli düzenlemenin, yararlanan ülke tarafından doğru olarak uygulandığına dair şüphe bulunduğu yönünde Resmi Gazetede bir duyuru yayımlanmış olması halinde vergilerin yükümlüden tahsil edileceği; 234/1-a bendinde, serbest dolaşıma giriş rejimi veya kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine tabi tutulan eşyaya ilişkin olarak, yapılan beyan ile muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda, 15’inci maddede belirtilen Gümrük Tarifesini oluşturan unsurlarda veya vergilendirmeye esas olan sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde aykırılık görüldüğü ve beyana göre hesaplanan gümrük vergisi ile muayene sonuçlarına göre alınması gereken ithalat vergileri arasındaki fark %5’i aştığı takdirde, ithalat vergilerinden ayrı olarak bu farkın üç katı para cezası alınacağı hükme bağlanmıştır.
1/95 Sayılı Ortaklık Konseyi Kararı(Gümrük Birliği Kararı)’nın Gümrük Vergilerinin ve Eş Etkili Vergi ve Resimlerin Kaldırılması başlıklı I. bölümünü düzenleyen 4’üncü maddesinde, Avrupa Ekonomik Topluluğu (AB) ile Türkiye arasında ithalat ve ihracatta alınan gümrük vergileri ile eş etkili vergi ve resimlerin bu Karar’ın yürürlüğe girdiği tarihte tamamen uygulamadan kaldırılacağı, topluluk ile Türkiye’nin o tarihten itibaren yeni ithalat ve ihracat vergileri ile eş etkili vergi ve resimleri uygulamaya koymaktan kaçınacağı, bu hükümlerin mali nitelikte gümrük vergilerini de kapsayacağı kararlaştırılmıştır.
Öte yandan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 51’inci maddesinde, mükelleflerin ithalde beyan ettikleri matrahla tahakkuk veya inceleme yapanların veyahut teftişe yetkili kılınanların buldukları matrahlar üzerinden hesaplanan vergi farkları hakkında Gümrük Kanunu uyarınca gümrük vergisindeki esaslar dairesinde ceza uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
III. HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta; serbest dolaşıma giren eşyaların Avrupa Birliği Gümrük Anlaşması hükümlerine göre tercihli menşe uygulaması kapsamında birlik üyesi İtalya’dan ithal edildiği hususunda ihtilaf bulunmadığından, uyuşmazlığın çözümünün tercihli menşe uygulamasında menşe ispatının hangi belgelerle yapılacağının belirlenmesine bağlı olduğu görülmektedir.
Yukarıda yer verilen düzenlemelere göre, ithal edilen eşyanın tercihli menşei ispat belgesi olarak; A.TR dolaşım belgesi, EUR.1 dolaşım sertifikası veya fatura beyanı ile genelleştirilmiş tercihler sistemi çerçevesinde tercihli tarife uygulamasından faydalanmak amacıyla eşyanın tercihli menşeini tevsik eden Form A belgesi sunulması aranıyor iken, tercihli olmayan menşei ispat belgesi olarak menşe şahadetnamesinin arandığı görülmektedir.
Olayda, ithalat sırasında beyannameye A.TR Dolaşım Belgesinin basitleştirilmiş usul kapsamında “sonradan verilecek” anlamına gelen “S” ibaresinin seçildiği ve vergi muafiyetinden yararlanıldığı halde, söz konusu belgenin süresi içinde ibraz edilmediğinden bahisle davacı adına ek tahakkuk yapılmış ise de; yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, ilgililerin tercihli tarife uygulamalarından gümrük işlemlerinin tamamlanmasından sonra da faydalanabileceği sonucuna ulaşıldığından, fiili ithalat sonrasında gümrük idaresine sunulan tercihli A.TR Dolaşım Belgesinin, beyanname tescil tarihinden önce ( 5.5.2023 tarihinde ) düzenlendiği, beyanname tescil tarihinden önce düzenlendiği görülen A.TR Dolaşım Belgesindeki bilgilerin gümrük beyannamesinde yer alan bilgilerle uyumlu olduğu, bu konuda herhangi bir ihtilafın bulunmadığı, idarece aksini ortaya koyan bir bilgi ve belgenin de dava dosyasına ibraz edilmediği, buna göre beyanname muhteviyatı eşyanın gümrük birliği içerisinde serbest dolaşımda olan bir mal olduğunun kabulünün gerektiği sonucuna varıldığından, dava konusu işlemin ek tahakkuka ilişkin kısmında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Ceza kararına gelince;
Uyuşmazlıkta, süresinden sonra A.TR belgesi ibraz edilmiş ise de; beyanname tescil tarihinden önce düzenlenmiş olan A.TR dolaşım belgesinin gümrük idaresine ibraz edildiği, A.TR dolaşım belgesinin sahteliği hususunda herhangi bir iddia olmadığı, bu suretle 4458 sayılı Kanunun 234/1-a maddesindeki şartların oluşmadığı gibi yukarıda, dava konusu para cezasının dayanağı ek tahakkukun hukuka aykırı bulunduğu da anlaşıldığından bu işleme bağlı olarak kesilen dava konusu para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin para cezasına ilişkin kısmında da hukuka uyarlık görülmemiştir.
Buna göre, davacı hakkında tanzim edilen **/**/2023 tarih ve ET00**** sayılı ek tahakkuk kararı ile 4458 sayılı Kanunu’nun 234/1-a maddesi ihlal edildiğinden bahisle kesilen **/**/2023 tarih ve CK00**** sayılı ceza kararına vaki itirazın reddine yönelik olarak tesis edilen Uludağ Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü’nün **.**.2024 tarih ve IT00**** sayılı kararında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
IV. HÜKÜM:
Açıklanan nedenlerle;
1- DAVANIN KABULÜNE,
2- Dava konusu Uludağ Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü’nün **.**.2024 tarih ve IT00**** sayılı işleminin iptaline,
3- Aşağıda dökümü yapılan ve davacı tarafından karşılanan 536,90-TL yargılama giderinin ve kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca belirlenen 18.000,00-TL vekalet ücretinin davalı idarece davacıya ödenmesine,
4- Artan posta avansının istemi halinde derhal, aksi halde karar kesinleştiğinde re’sen yatıran taraflara iadesine,
5- Kararın tebliğ tarihinden itibaren otuz (30) gün içerisinde Bursa Bölge İdare Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere, 31/10/2024 tarihinde karar verildi.
Ticaret Bakanlığı için Tıklayınız.
Uzmanlarımız Tarafından Hazırlanan Bu Çalışmalarda Verilen Bilgilerden Dolayı Şirketimizin Yasal Sorumluluğu Bulunmamaktadır. Belirli Bir Konuya İlişkin Olarak İlgili Danışmana Başvurulması Tavsiye Edilmektedir.