T.C.
BAŞBAKANLIK
GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü
Sayı:B.02.1.GÜM.0.06.00.09.259/2469 Konu:
GENELGE
(2001/32)
Müsteşarlığımıza intikal eden mahkeme ve Danıştay kararlarının tetkikinden, tarife ihtilafları nedeniyle Vergi Mahkemelerinde açılan davaların, gerektiği şekilde savunulmaması nedeniyle aleyhimize neticelendiği, keza Danıştay nezdinde yapılan temyiz taleplerinin de aynı gerekçe ile aleyhimize sonuçlandığı müşahede edilmektedir. Özellikle eşyanın tarife pozisyonu hakkında Dünya Gümrük Örgütü’nün görüşü veya Armonize Sistem Komitesi Kararı olmasına karşın davaların aleyhimize sonuçlanması, savunmaların yetersiz olduğunu teyit eder mahiyettedir.
Bilindiği üzere, Türk Gümrük Tarife Cetvelimizin esasını “Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi” oluşturmaktadır. Kısaca Armonize Sistem Sözleşmesi denilen bu sistem Gümrük İşbirliği Konseyi (Dünya Gümrük Örgütü) tarafından hazırlanmış ve üye ülkelerce kabul edilerek uygulamaya geçilmiştir.
Ülkemiz bu sisteme ilişkin sözleşmeyi 22.11.1988 gün ve 1997 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 10.11.1988 gün ve 3501 sayılı Kanun ile 01.01.1989 tarihinden geçerli olmak üzere kabul etmiştir.
Bu sözleşme çerçevesinde kurulan Armonize Sistem Komitesi’nin görevleri, söz konusu sözleşmenin 7 nci maddesinde belirtilmiştir.
Buna göre, Armonize Sistem Komitesinin görevleri kısaca; sistem ile ilgili sorunları halletmek, sistemin tüm üye ülkelerde yeknesak olarak uygulanmasını sağlamak ve bu konuda gereken tedbirleri almaktır.
Herhangi bir Kanun, Tebliğ, Yönetmelik v.s.’nin uygulanmasında çıkabilecek ihtilaflarda ve yorum gerektiren hususlarda; uygulamayı yönlendirecek olan tek merci o Kanunu, Tebliği ve Yönetmeliği çıkaran kurumdur.
Konu bu yönüyle ele alındığında, Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemini oluşturan ve uygulamayı yönlendiren Gümrük İşbirliği Konseyi (Dünya Gümrük Örgütü) herhangi bir eşyanın sistem içinde sınıflandırılması gereken tarife pozisyonunun tespiti konusunda uzman bir kurumdur.
Dünya Gümrük Örgütünden herhangi bir eşyanın sınıflandırılması gereken tarife pozisyonu konusunda alınmış bir görüş var ise, bu görüş ve kararlara itibar edilmesi, Dünya Gümrük Örgütü karar ve tavsiyeleri doğrultusunda işlem yapan diğer üye ülkelerle ülkemizin uyum içinde olması açısından önem arz etmektedir.
4458 sayılı Gümrük Kanununun 9/5b maddesinde Müsteşarlığımız tarafından verilen Bağlayıcı Tarife Bilgisinin Dünya Gümrük Örgütünün uymakla yükümlü olduğumuz nomanklatür, izahname ve tarife pozisyonlarına ilişkin kararlarındaki bir değişikliğe uymaması halinde geçerliliğini kaybedeceği hususuna yer verilmiş olmakla DGÖ’nde eşyanın tarife pozisyonunun tespitine ilişkin olarak alınan ve Müsteşarlığımızca da uygun görülen söz konusu kararların uygulamada esas alınacağı hükme bağlanmıştır.
Diğer taraftan, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 15/1 inci maddesinde, gümrük vergilerinin gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihte yürürlükte olan gümrük tarifesine göre hesaplanacağı ve 15/3 üncü maddesinde de gümrük tarifesinin kapsamı hükme bağlanmıştır.
Anılan 15/3 üncü maddenin (g) fıkrasında gümrük tarifesinin a, b , c, d, e, f fıkraları dışında kalan diğer tarife uygulamalarını kapsadığı belirtilmektedir. Dünya Gümrük Örgütünün eşyanın tarife pozisyonuna ilişkin kararları da bu kapsamda yer almaktadır.
Bu itibarla;
1- Tarife ihtilafı nedeniyle açılan davalar konusu eşyanın G.T.İ.P’na ilişkin olarak Dünya Gümrük Örgütünün görüşü veya Armonize Sistem Komitesinin kararı uyarınca tespit edilmiş bir G.T.İ.P. mevcut ise Vergi Mahkemeleri nezdinde açılan davalar ile ilgili savunmalarda, Danıştay Başkanlığına yapılan temyiz taleplerinde veya bilirkişi raporlarına yapılan itirazlarda 4458 sayılı Gümrük Kanununun anılan maddeleri ile ihtilaf konusu eşya ile ilgili DGÖ’nün bu görüşü veya kararına da yer verilmesinin temini;
2- Mahkemelerce tayin edilen bilirkişilerin bildirildiği ara kararların dikkatli bir şekilde incelenerek, seçilen bilirkişinin tarife ihtilafına konu eşya ile ilgili teknik bilgiyi verebilecek niteliklere sahip olup olmadığının belirlenmesi ve tayin edilen bu bilirkişi gümrük idaresince uygun bulunmuyorsa, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31 inci maddesinin atıfta bulunduğu 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 277 nci maddesine istinaden, bilirkişinin tayin edildiğinin tebliği tarihinden itibaren 3 gün içinde bu bilirkişiye itirazda bulunulmasına dikkat edilmesi,
3- Ayrıca, Danıştay Başkanlığından alınan muhtelif kararlarda, bilirkişilerin düzenleyecekleri raporda sadece eşyanın cins nevi ve niteliği ile eşyanın tarife pozisyonunun tespitine ilişkin özelliklerinin belirtilmesi ile yükümlü oldukları, eşyanın tarife pozisyonunun tespitinin mahkeme başkanlığının sorumluluğu altında olduğu, bu itibarla eşyanın tarife pozisyonunun belirtildiği bilirkişi raporlarının dikkate alınmaması yönünde karar verildiği tespit edildiğinden, bilirkişi raporlarına yapılacak itirazlarda bu hususun da göz önünde bulundurulması,
Gerekmektedir.
Bilgi ve gereğini rica ederim.
H. Cahit SOYSAL
Gümrükler Genel Müdürü
DAĞITIM:
Merkez ve Taşra Teşkilatına
Ticaret Bakanlığı için Tıklayınız.
Uzmanlarımız Tarafından Hazırlanan Bu Çalışmalarda Verilen Bilgilerden Dolayı Şirketimizin Yasal Sorumluluğu Bulunmamaktadır. Belirli Bir Konuya İlişkin Olarak İlgili Danışmana Başvurulması Tavsiye Edilmektedir.
