T.C.
BAŞBAKANLIK
GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü
Sayı : B.02.1.GÜM.0.06.00.11.354-23
Konu: Gümrük vergilerinin tebliği, ödenmesi ve gecikme faizi uygulaması.
GENELGE
(2001/35)
Müsteşarlığımıza intikal eden olaylardan, yapılan kontrol ve denetlemeler sonucunda hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen gümrük vergilerinin ve katma değer vergisinin yükümlüye tebliği ile ilgili olarak gümrük idarelerinde tereddütlerin oluştuğu ve yanlış uygulamalara gidildiği anlaşılmıştır.
Bu itibarla aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.
1. 4458 sayılı Gümrük Kanununun 198 inci maddesi 1 inci fıkrası;
“69 uncu madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, yapılan kontrol ve denetlemeler sonucunda hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen gümrük vergileri ile işlemleri daha sonra yapılmak üzere teslim edilen eşyaya ilişkin gümrük vergilerinin, yükümlüye tebliğ edildiği tarihten itibaren on gün içinde ödenmesi zorunludur…”
Hükmünü amirdir.
Bu itibarla, yapılan kontrol ve denetlemeler sonucunda hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen gümrük vergilerinin yükümlüye tebliğinde, ödeme süresinin gümrük vergilerinin tebliğ tarihinden tarihten itibaren on gün olarak belirtilmesi gerekmektedir.
2. 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 242 nci maddesinin birinci fıkrası, “Yükümlüler, kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri için tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde ilgili gümrük idaresine verecekleri bir dilekçe ile düzeltme talebinde bulunabilirler.” hükmünü, aynı maddenin üçüncü fıkrası ise “Kişiler, düzeltme taleplerine ilişkin kararlara, idari kararlara, gümrük vergilerine ve cezalara karşı yedi gün içinde kararı alan gümrük idaresinin bağlı bulunduğu gümrük başmüdürlüğü nezdinde itirazda bulunabilirler.” hükmünü içermektedir.
Bu hükümler uyarınca, hiç alınmadığı ya da noksan alındığı gerekçesiyle hesaplanıp tebliğ edilen vergilere karşı yükümlülerin yedi gün içinde gümrükler başmüdürlüğüne itirazda bulunma ya da 15 gün içinde işlemi yapan gümrük idaresinden düzeltme talep etme hakları bulunmaktadır. Dolayısıyla, yükümlülerin yedi gün içinde gümrükler başmüdürlüğüne itirazda bulunmadığı, aynı zamanda onbeş gün içinde ilgili gümrük müdürlüğünden düzeltme talep etmediği durumda, belirtilen sürelerin her ikisi de geçtikten sonra gümrük vergileri kesinleşmiş olacaktır.
3. 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun, hiç alınmadığı ya da noksan alındığı saptanan gümrük vergilerinin ödeme süresini on gün olarak belirleyen 198 inci maddesinin 3. fıkrası, idarenin yürüttüğü işlemlerin gecikmesi nedeniyle veya adli mercilerce ya da eşyanın ithaline veya ihracına ilişkin olarak resmi mercilerce yürütülen herhangi bir işlem nedeniyle geçecek sürelerin ödeme süresini durduracağını hükme bağlamıştır.
Bu itibarla, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 242 nci ve 198 inci madde hükümleri çerçevesinde, yapılan kontrol ve denetlemeler sonucunda hiç alınmadığı ya da noksan alındığı belirlenen gümrük vergilerinin;
– Başmüdürlük nezdinde itiraz edilmemesi ve aynı zamanda ilgili gümrük idaresi nezdinde düzeltme talebinde bulunulmaması halinde gümrük vergilerinin yükümlüye tebliğ edildiği tarihten itibaren,
– Düzeltme talebi üzerine gümrüğünce verilen karara karşı, kararı alan gümrük idaresinin bağlı bulunduğu gümrük başmüdürlüğü nezdinde itiraz edilmemesi halinde, gümrük müdürlüğü kararının tebliği tarihinden,
– Gerek hiç düzeltme talebinde bulunmaksızın doğrudan doğruya, gerekse düzeltme talebi üzerine gümrüğünce verilen karara karşı, kararı alan gümrük idaresinin bağlı bulunduğu gümrük başmüdürlüğü nezdinde itiraz edilmesi halinde Başmüdürlük kararının tebliği tarihinden itibaren,
10 gün içinde ödenmesi gerekmektedir.
4. Bazı gümrük idarelerince, hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen gümrük vergilerine ilişkin tebligatlarda, gümrük vergilerinden ayrı olarak, “faiz” hesaplandığı görülmektedir.
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 193/3 maddesi,
“Gümrük yükümlülüğünün doğmasından sonra yükümlü tarafından gümrük vergileri için ihtilaf yaratılarak idari yargı mercilerine başvurulması ve yargı kararlarının kısmen veya tamamen idare lehine kesinleşmesi durumunda, itiraz edilerek ihtilaf yaratılan tarih ile amme alacağının kesinleştiği tarih arasındaki süre için kesinleşen kısma 21.7.1953 tarih ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre belirlenen gecikme zammı oranında gecikme faizi uygulanır.”
Hükmünü amirdir.
Hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen gümrük vergilerinin tebliği aşamasında, gümrük vergileri için ihtilaf yaratılarak idari yargı mercilerine başvurulması ve yargı kararlarının kısmen veya tamamen idare lehine kesinleşmesi söz konusu olamayacağından, bu aşamada gecikme faizi hesaplanması mümkün bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, yargı kararlarının kısmen veya tamamen idare lehine kesinleşen kısmına uygulanacak gecikme faizi, itiraz edilerek ihtilaf yaratılan tarih (Gümrük Kanununun 242 (1) inci maddesi gereğince, fark vergiler için Gümrük İdaresine yapılan düzeltme talebine ilişkin dilekçenin kayda girdiği tarih) ile amme alacağının kesinleştiği tarih arasındaki süre için uygulanacağından, hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen gümrük vergilerinin tebliği aşamasında bir faiz hesaplanması gerekip gerekmeyeceği ve bu faizin miktarının tespiti mümkün bulunmamaktadır.
Bu itibarla, hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen gümrük vergilerinin tebliği aşamasında, gecikme faizi hesaplamasına gidilmemesi gerekmektedir.
5. Katma Değer Vergisi Kanunu’nun Gümrük Kanunu’na gönderme yapan 48 inci maddesi uyarınca katma değer vergisi yönünden de yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde işlem yapılması gerekir.
Bilgi ve gereğini rica ederim.
H. Cahit SOYSAL
Gümrükler Genel Müdürü
DAĞITIM :
Merkez ve taşra teşkilatına
Ticaret Bakanlığı için Tıklayınız.
Uzmanlarımız Tarafından Hazırlanan Bu Çalışmalarda Verilen Bilgilerden Dolayı Şirketimizin Yasal Sorumluluğu Bulunmamaktadır. Belirli Bir Konuya İlişkin Olarak İlgili Danışmana Başvurulması Tavsiye Edilmektedir.
