T.C.
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü
Sayı: 85593407-10.06.01
Konu: 6455 Sayılı Kanun
GENELGE (2013/41)
Bakanlığımıza intikal eden olaylardan; 4458 sayılı Gümrük Kanununun, 11.04.2013 tarihli, 28615 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6455 sayılı “Gümrük Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” un 10 uncu maddesi ile değişik 231 inci maddesi kapsamı gümrük vergileri alacağına bağlı idari para cezalarının zamanaşımı hususunda tereddüt hasıl olduğu anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere; 6455 sayılı Kanun ile 4458 sayılı Gümrük Kanununun 231 inci maddesi;
“1- İdari yaptırıma konu fiilin, ceza uygulamasını gerektiren bir fiile ilişkin olması ve zamanaşımı daha uzun bulunan bu fiil nedeniyle ceza davası açılmış olmak kaydıyla, idari yaptırım kararları Türk Ceza Kanunundaki dava ve ceza zamanaşımı süreleri içerisinde uygulanır.
2- Gümrük vergileri alacağına bağlı idari para cezalarının zamanaşımı, bu idari para cezalarına ilişkin gümrük vergilerinin zamanaşımına tabidir.” olarak değiştirilmiştir.
4458 sayılı Gümrük Kanununun 197 nci maddesinin dördüncü bendinde; gümrük vergileri alacaklarının; ceza uygulamasını gerektiren bir fiile ilişkin olması ve zaman aşımı daha uzun bulunan bu fiil nedeniyle ceza davası açılmış olmak kaydıyla, bu alacakların Türk Ceza Kanunundaki dava ve ceza zamanaşımı süreleri içerisinde kovuşturulup tahsil edileceği,
Anılan maddenin beşinci bendinde; bu madde hükümlerine göre tebliğ edilen gümrük vergilerinin; 242 nci maddede belirtilen sürelerde itirazda bulunulmaması veya süresi içinde idari yargı mercilerine başvurulmaması hallerinde bu sürelerin bittiği tarihte kesinleşeceği, dava açılması halinde mahkemece yükümlü aleyhine verilen kararın gümrük idaresine tebliğ edildiği tarihte tahsil edilebilir hale gelece.i,
5326 sayılı Kabahatler Kanununun 3 üncü maddesinin birinci bendinde; bu kanunun idari yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümlerinin, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde, diğer genel hükümlerinin ise idari para cezası veya mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımını gerektiren bütün fiiller hakkında uygulanacağı,
5 inci maddesinin birinci bendinde; 26.9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun zaman bakımından uygulamaya ilişkin hükümlerinin kabahatler bakımından da uygulanacağı, ancak, kabahatler karşılığında öngörülen idari yaptırımlara ilişkin kararların yerine getirilmesi bakımından derhal uygulama kuralının geçerli olduğu,
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun zaman bakımından uygulamaya ilişkin 7 nci maddesinin ikinci bendinde; suçun işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüğe giren kanunların hükümleri farklı ise, failin lehine olan kanunun uygulanacağı, hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca, benzer konularda Danıştay Yedinci Dairesinin E:2009/4707-K:2013/198, E:2009/9068-K:2013/2401, E:2008/1508-K:2009/4573, E:2008/4727-K:2011/7610 ve E:2008/142-K:2012/2647 sayılı kararlarında “lehe olan kanun hükümlerinin geçmişe yürüyeceği” yolundaki ceza hukuku genel ilkesinin 4458 sayılı Kanun kapsamı idari para cezalarına da uygulanacağının tabi olduğu ifade edilmiştir. Dolayısıyla gümrük vergileri alacağına bağlı idari para cezaları hakkında da Türk Ceza Kanunu çerçevesinde “lehe kanun ilkesi”nin uygulanması gerekmektedir.
Bu itibarla, gümrük vergileri zamanaşımına uğramış olmakla birlikte, henüz kesinleşmemiş ve hakkında idari dava açılmayan gümrük vergileri alacağına bağlı idari para cezalarının ilgili mevzuat hükümlerine istinaden kaldırılması gerekmektedir.
Öte yandan, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 197 nci maddesinin dördüncü bendi uyarınca; ceza uygulamasını gerektiren bir fiile ilişkin ve zamanaşımı daha uzun bulunan bu fiil nedeniyle ceza davası açılmış olan gümrük vergisi alacağına bağlı idari para cezalarının Türk Ceza Kanunu’ndaki dava ve ceza zamanaşımı süreleri içerisinde kovuşturulup tahsil edilmesi gerektiği hususu izahtan varestedir.
Diğer taraftan, 6183 sayılı Amme Alacakları Tahsili Usulu Hakkında Kanun uyarınca tahsilatına bağlanılmış olan “gümrük vergileri alacağına bağlı idari para cezaları” bu Genelge kapsamında değerlendirilmeyecektir. Bilgi ve gereğini rica ederim.
Mehmet GÜZEL
Bakan a.
Müsteşar V.
Ticaret Bakanlığı için Tıklayınız.
Uzmanlarımız Tarafından Hazırlanan Bu Çalışmalarda Verilen Bilgilerden Dolayı Şirketimizin Yasal Sorumluluğu Bulunmamaktadır. Belirli Bir Konuya İlişkin Olarak İlgili Danışmana Başvurulması Tavsiye Edilmektedir.