Genelge 2014/26 – İdari İtirazların Cevaplandırılması Hk

T.C.
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü

Sayı: 85593407/045.02
Konu: İdari İtirazların Cevaplandırılması

21.11.2014
GENELGE
(2014/26)

Bakanlığımıza intikal eden olaylardan 4458 sayılı Gümrük Kanununun 242 nci maddesi çerçevesinde itirazların karara bağlanma süreci ile ilgili olarak tereddütler oluştuğu anlaşılmakta olup, idari itirazların karara bağlanmasında süre yönüyle dikkate alınacak hususlar aşağıda açıklanmıştır.

İtirazların karara bağlanma süresi ve zımni ret

4458 sayılı Gümrük Kanununun 242 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları,

“1. Yükümlüler kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri, cezalar ve idari kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde bir üst makama, üst makam yoksa aynı makama verecekleri bir dilekçe ile itiraz edebilir.

2. İdareye intikal eden itirazlar otuz gün içinde karara bağlanarak ilgili kişiye tebliğ edilir.” hükmünü amirdir.

Bu nedenle, Gümrük Kanununun 242 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca yapılan itirazların, aynı maddenin ikinci fıkrası uyarınca gümrük idareleri tarafından 30 gün içinde karara bağlanarak ilgili kişiye tebliğ edilmesi gerekir.

Öte yandan 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun “İdari makamların sükutu” başlıklı 10 uncu maddesi

“1. İlgililer, haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için idari makamlara başvurabilirler.

2. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. İlgililer altmış günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danıştaya, idare ve vergi mahkemelerine dava açabilirler. Altmış günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse ilgili bu cevabı, isteminin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebilir. Bu takdirde dava açma süresi işlemez. Ancak, bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemez. Dava açılmaması veya davanın süreden reddi hallerinde, altmış günlük sürenin bitmesinden sonra yetkili idari makamlarca cevap verilirse, cevabın tebliğinden itibaren altmış gün içinde dava açabilirler.”

Hükmünü amir olduğundan otuz günlük süre içerisinde cevap verilmemesi halinde zımni ret durumu oluşacaktır.

İtirazların karara bağlanma süresinin uzatılması

Uygulamada, itirazların incelemesi aşamasında gerekli yazışmalar ve değerlendirmeler nedeniyle 30 günlük sürenin yeterli olmayabildiği anlaşılmaktadır.

Bu tür durumlarla ilgili olarak, Gümrük Yönetmeliğinin “İtirazların karara bağlanması” başlıklı 586 ncı maddesinde “İtirazlar, anlaşmazlığa konu beyanname ve sair her türlü belge ile eşyadan alınacak örnek, örnek alınması mümkün olmayan hallerde eşyanın kendisi veya fotoğraf, katalog, prospektüs gibi eşyayı görmeden fikir verecek diğer belgelerin incelenmesi veya gerek duyulması halinde ilgili gümrük idaresinin mütalaası da alınmak suretiyle otuz gün içinde karara bağlanarak ilgili kişiye tebliğ edilir. Otuz gün içerisinde karar alınamadığı durumlarda Kanunun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası uygulanır.” denilmekte, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasında ise, “Karar alınması talebinin yazılı olarak yapılması gerekir. Gümrük idareleri, söz konusu talebe ilişkin başvurunun kendilerine ulaştığı tarihten itibaren otuz gün içinde karar alırlar. Verilen kararlar başvuru sahibine yazılı olarak tebliğ edilir.

Ancak, gümrük idareleri tarafından bu süreye uyulması mümkün değilse, belirtilen süre aşılabilir. Bu durumda, söz konusu idareler, yukarıda belirlenen sürenin dolmasından önce başvuru sahibine süre aşımını haklı kılan gerekçeler ile talep hakkında karar vermek için gerekli gördükleri ek süreyi de belirterek bilgi verirler.”

hükmü yer almaktadır.

Öte yandan İdari Yargılama Usulü Kanununun 10/2 maddesinde, “…Ancak, bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemez.” denilmektedir.

Bu itibarla 4458 sayılı Gümrük Kanununun 242 nci maddesinde belirtilen süre içinde karar alınamadığı durumlarda, Gümrük Yönetmeliğinin 586 ncı maddesi çerçevesinde, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası uygulanır. Bu durumda, Gümrük Genel Tebliği (Tahsilat İşlemleri) Seri No:2’nin 12 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, sürenin dolmasından önce, süre aşımını gerekli kılan gerekçeler ve ek süre yükümlüye bildirilir. Bu sürenin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen altı aylık süreyi geçmemesi gerekir.

Ek süre kullanılan durumda itirazın 30 gün içinde karara bağlanmaması nedeniyle dava açılması Ek süre kullanılması nedeniyle itirazın 30 gün içinde sonuçlanmaması halinde yükümlülerce 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 10/2 maddesi uyarınca idari yargı nezdinde zımni red gerekçesiyle dava açabildikleri anlaşılmaktadır.

İdari Yargılama Usulü Kanununun 10/2 maddesinin “… süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse ilgili bu cevabı, isteminin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebilir.” hükmü çerçevesinde ilgilisince dava açılması ve itiraz incelemesi sonucunda yükümlü lehine karara varıldığı hallerde, itiraz başvurusuna ilişkin cevabın yükümlüsüne ve ilgili mahkemeye bildirilerek, davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmesinin talep edilmesi gerekmektedir.

Bilgi ve gereğini rica ederim.

Ziya ALTUNYALDIZ
Bakan a.
Müsteşar

DAĞITIM: Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlükleri

Gümrükler Genel Müdürlüğü İçin Tıklayınız.

Mevzuatlara Dönmek İçin Tıklayınız.