T.C.
TİCARET BAKANLIĞI
İhracat Genel Müdürlüğü
DAĞITIM YERLERİNE
İlgi : 04.11.2025 tarihli ve E-87520770-451.01-00115303103 sayılı yazımız.
Bilindiği üzere, Bakanlık Makamı’nın 28.10.2025 tarihli ve 115098087 sayılı onayı ile çıkan “Makine, Otomotiv, Diğer Ulaşım Araçları, Elektrik ve Elektronik Sektörü Ürünlerine İlişkin Dahilde İşleme Rejimi Genelge Değişikliği Hakkında Genelge” duyurusu ilgi a’da kayıtlı yazımız ile Bölge Müdürlüklerinize iletilmiştir.
Bu kapsada, Makine, Otomotiv, Diğer Ulaşım Araçları, Elektrik ve Elektronik Sektörü Ürünlerine İlişkin Dahilde İşleme Rejimi Genelgesinin 5’inci maddesinin ikinci fıkrasına eklenen (d) bendine göre yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına sahip firmaların veya % 1 ve % 5 indirimli teminat oranı hakkı bulunan onaylanmış kişi statüsü sahibi imalatçı firmaların Dahilde İşleme İzin Belgelerinde (DİİB) yeni ihracat satırı açılmasına gerek olmaksızın madde bilgileri revizesi işlemlerinin yapılabilmesini teminen firma tarafından doğrudan Bölge Müdürlüklerinize başvurulması durumunda;
Genelge ekinde yer alan “Kurumsal Kaynak Planlama Sistem Kayıtları (ERP) ile DİİB Kapatma Taahhütnamesi (Ek-1)” ve “Yeminli Mali Müşavir Kurumsal Kaynak Planlama Sistem Kayıtları (ERP) Taahhütnamesi (Ek-2)” istenmesi,
DİİB’e, 237 sayılı “İşbu belge kapsamında yeni ihracat satırı açılmadan, gerçekleşmiş ihracatları da içerecek şekilde -yeni ithal eşyası eklenmesi- veya -fire ve/veya kullanım oranlarının artırılması yönündeki madde bilgileri revizesi işlemleri “Kurumsal Kaynak Planlama Sistem Kayıtları (ERP) ile DİİB Kapatma Taahhütnamesi (Ek-1)” ile “Yeminli Mali Müşavir Kurumsal Kaynak Planlama Sistem Kayıtları (ERP) Taahhütnamesi (Ek-2)” alınarak Makine, Otomotiv Diğer Ulaşım Araçları, Elektrik ve Elektronik Sektörü Ürünlerine İlişkin Dahilde İşleme Rejimi Genelgesi’nin 5’inci maddesinin ikinci fıkrasına göre tesis edilmiştir.” özel şartının ilave edilmesi, akabinde bahse konu revize işlemlerinin tarafınızca incelenerek sonuçlandırılması gerekmektedir.
Diğer taraftan, firmanın DİİB düzenlenme aşamasında ilgili taahhütleri Bakanlığa sunması durumunda, anılan özel şart DİİB düzenlenirken Bakanlığımızca eklenecek olup yukarıda tanımlanan madde bilgileri revize işlemlerinin Bölge Müdürlüğünüzce incelenerek sonuçlandırılması gerekmektedir.
Öte yandan, “Ek-1 Kurumsal Kaynak Planlama Sistem Kayıtları (ERP) ile DİİB Kapatma Taahhütnamesi”nin her bir DİİB’e özel oluşturulup, imzalanması gerekmemekte ancak her bir DİİB’in tanımlanan nitelikteki madde bilgileri revize işlemi sırasında başvuru evraklarında sunulması gerekmektedir. Diğer bir ifade ile “Ek-1 Kurumsal Kaynak Planlama Sistem Kayıtları (ERP) ile DİİB Kapatma Taahhütnamesi” firma adına borç ve taahhüt altına girmeye yetkili kişi veya kişiler tarafından imzalanır ve bahse konu madde bilgileri revize işlemlerinin sonuçlandırılabilmesini teminen firma tarafından her bir talep esnasında sunulur. Dolayısı ile “firma adına borç ve taahhüt altına girmeye yetkili kişi veya kişiler”in değişmesi durumunda söz konusu taahhütnamenin yenilenmesi gerekmektedir. Ayrıca, “firma adına borç ve taahhüt altına girmeye yetkili kişi veya kişiler”den kasıt DYS’de bulunan “EK ASistem Kullanım Taahhütnamesi” ve “DYS EK B- Yararlanıcı Bilgi Formu”nu imzalayan kişi/kişilerdir.
Bu kapsamda, Ek-3’te yer alan örnek niteliğindeki Kurumsal Kaynak Planlama Sistem Kayıtları (ERP) dikkate alınarak düzenlenmiş yeminli mali müşavir raporunda sarı ve kırmızı ile vurgulanan hususların bilhassa aranması önem arz etmektedir.
Bilgilerini ve gereğini rica ederim.
Mehmet Ali KILIÇKAYA
Bakan a.
Genel Müdür
Not 1: Ek-3’te yer alan örnek niteliğindeki rapor matbu bir taslak olmayıp, söz konusu YMM raporlarında özellikle aranması gereken hususları belirtmek amacıyla gönderilmektedir.
T.C.
TİCARET BAKANLIĞI
İhracat Genel Müdürlüğü
Makina, Otomotiv, Elektrik ve Elektronik Ürünleri Daire Başkanlığı
EK LİSTESİ
1- Ek-1 Kurumsal Kaynak Planlama Sistem Kayıtları (ERP) ile DİİB Kapatma Taahhütnamesi
2- Ek-2 Yeminli Mali Müşavir Kurumsal Kaynak Planlama Sistem Kayıtları (ERP) Taahhütnamesi
3- Ek-3 ERP’ye Dayalı YMM Raporu Örnek
EK-1
T.C. TİCARET BAKANLIĞI
İHRACAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE
KURUMSAL KAYNAK PLANLAMA SİSTEM KAYITLARI (ERP) İLE DİİB KAPATMA TAAHHÜTNAMESİ
Dahilde İşleme İzin Belgemiz kapsamındaki taahhütlerimizi belgede belirtilen şartlara uygun olarak ve 17/01/2005 tarihli ve 2005/8391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki “Dahilde İşleme Rejimi Kararı” ile bu Karara istinaden yayımlanan 2006/12 Dahilde İşleme Rejimi (DİR) Tebliği ve Genelgeleri hükümlerine göre yerine getireceğimizi ve tüm bu hususları “Makine, Otomotiv, Diğer Ulaşım Araçları, Elektrik ve Elektronik Sektörü Ürünlerine İlişkin Dahilde İşleme Rejimi Genelgesinde Tanımlanmış Kurumsal Kaynak Planlama Sistem Kayıtları (ERP) Dikkate Alınarak Düzenlenen Yeminli Mali Müşavir Raporu”na göre tevsik edeceğimizi kabul ve taahhüt ederiz.
Bu taahhüdümüzün aksine hareket ettiğimiz takdirde, dahilde işleme izin belgemiz kapsamında yeni ihracat satırı açılmadan, gerçekleşmiş ihracatları da içerecek şekilde -yeni ithal eşyası eklenmesi- veya -fire ve/veya kullanım oranlarının artırılması- yönündeki madde bilgileri revizesi ve takip eden aynı nitelikteki revize işlemleri ile yararlandığımız her türlü ilave istisna ve muafiyeti 2006/12 sayılı DİR Tebliği’ne göre ödemeyi kabul ve taahhüt ederiz.
Yetkili İmza
Tarih ve Kaşe
EK-2
T.C. TİCARET BAKANLIĞI
İHRACAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR KURUMSAL KAYNAK PLANLAMA SİSTEM KAYITLARI (ERP) TAAHHÜTNAMESİ
…./…./…. tarihinde …… adına düzenlenmiş olan ….. sayılı Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) kapsamında ithal edilen veya eşdeğer eşya olarak kullanılan eşyanın ihraç edilen veya yurtiçinde teslimi yapılan eşya üretiminde gerçekleşen sarfiyat oranlarının (fire ve ikincil işlem görmüş eşya oranları dahil) tespit ve tevsiki amacıyla sunulacak yeminli mali müşavir raporuna esas teşkil eden firmaya ait Kurumsal Kaynak Planlama Sisteminin (ERP);
1) Üretimin sarfiyat oranları ile fire ve ikincil işlem görmüş eşyanın tespitine imkân tanıyan nitelikte olduğu,
2) DİİB kapsamında ithal edilen veya eşdeğer eşya olarak kullanılan eşyanın ihraç edilen veya yurtiçinde teslimi yapılan ürünün üretiminde gerçekleşen sarfiyat oranlarını (fire ve ikincil işlem görmüş eşya oranları dahil) gösteren nitelikte olduğu
3) DİİB’e konu ithal eşyası ile ürünün ihracatına ilişkin beyannameler veya ilgili faturalar arasındaki ilişkiyi gösterecek detayda ve açıklıkta olduğu
tespit edilmiştir.
Yeminli Mali Müşavir İmza
Tarih ve Kaşe
RAPOR SAYISI
RAPOR
EKLERİ
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK
DAHİLDE İŞLEME REJİMİ
İNCELEME RAPORU
İNCELEMEYİ YAPAN :
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRİN :
Şirketin Ünvanı :
Vergi Dairesi Ve No :
Sorumlu Ortağın Adı Soyadı :
TC Kimlik No :
Bağlı Olduğu Oda Ve No :
İş Adresi :
Telefon Ve Faks No :
DAYANAK SÖZLEŞMENİN :
Günü :
Sayısı :
KURUMUN :
Unvanı :
Vergi Dairesi Ve No İşi :
Merkez Adresi :
Fabrika Adresi :
Telefon Faks No :
İNCELEME DÖNEMİ :
SONUÇ : Raporun ilgili bölümünde açıklanmıştır.
1. GENEL BİLGİ
1.1. Kurumun Kimliği:
…..….. Vergi Dairesinin …… vergi kimlik numaralı mükellefi olup merkez adresi ……… Kurum, ………… üretim ve satışı ile iştigal etmektedir.
Üretim…………yer alan fabrikalarda yapılmaktadır. Kurumun merkez ve şubeleri olarak ticaret sicil ve kayıtlı olduğu oda bilgileri aşağıda belirtildiği gibidir.
| Merkez/Şube | Ticaret Sicili | Oda | ||
| Adı | Mersis No. | Adı | Numara sı | |
| Merkez | — | |||
| ….. Şubesi | ||||
1.2.Kurumla Yapılan Sözleşme ve Dayanağı:
Raporumuz, işbu raporun 3.1. bölümünde ayrıntılı olarak açıklanan DİR rejimine ilişkin mevzuat kapsamında düzenlenen izin belgesindeki ihraç edilecek işlem görmüş ürün ihracat taahhüdünün kapatılması için yapılan inceleme ve açıklamalara ilişkindir.
1.3. Kuruma Ait Sanayi Sicil Belgesi ve Kapasite Raporu Bilgileri:
Sanayi Sicil Belgesi:
Kurum, ……. adet Sanayi Sicil Belgesine sahiptir.
Sanayi sicil belgelerine ilişkin bilgiler aşağıda belirtilmiştir. …….. üretimine ilişkin Sanayi Sicil Belgesi rapora eklenmiştir. (Ek:3)
| Üretim Konusu | BELGE | |||
| Tarihi | No.su | Vize Tarihi | Vize Dönemi Bitiş Tarihi | |
Kapasite Raporu:
Kurumun …… tarihi itibariyle, …. Organize Sanayi Bölgesinde yer alan ….. şubesindeki her bir üretim yeri ile ilgili olarak ….. Ticaret ve Sanayi Odasınca verilmiş …………..adet kapasite raporu bulunmaktadır.
Kapasite raporlarında belirtilen üretim araçlarının işletmede mevcut olduğu, tamamının resmi defterlerinde kayıtlı olduğu ve kurumun kapasite raporunda bahsedilen ürünlerin imalatı için gerekli bina ve donanıma sahip olduğu anlaşılmıştır.
Söz konusu kapasite raporlarında, üretimin konusu, işyerinin durumu, personel durumu, yıllık üretim kapasitesi ve makine ve tesisat durumu ile ilgili bilgiler yer almaktadır.
Kapasite raporuna ilişkin özet bilgiler aşağıdaki gibidir. …… üretimine ilişkin kapasite raporu raporumuz ekindedir. (EK:4)
| KAPASİTE RAPORUNUN | MAMUL ÜRETİM KAPASİTESİ | |||||
| Tarih- No.su | Onay Tarih- No.su | Geçerlilik Süresi | Cinsi | Miktar | Birim | |
1.4. İş Merkezi ve Şubeleri İle İletişim Araçları Hakkında Bilgiler:
Kurumun kanuni merkezi ……..’dur.
Merkez ve diğer işyerlerine ilişkin adresleri ile iletişim bilgileri aşağıda belirtilmiş olup, iletişim araçlarının kayıtlarında yer aldığı anlaşılmıştır.
|
İ Ş Y E R İ |
İLETİŞİM ARAÇLARI |
||
| TÜRÜ | ADRESİ | TELEFON | FAKS |
| Merkez | |||
| ……. Şube (Fabrikalar, Depolar, Hurda Sahası) | |||
| ….. Depo …..Depo | |||
1.5. Kurumun Sermayesi ve Ortakları Hakkında Bilgiler:
Kurumun kayıtlı sermaye sitemine tabi olup, tamamı ödenmiş olan çıkarılmış sermayesi …… TL’dir. Sermayesinin …… kısmı halka açık bir anonim şirkettir. Resmi defter kayıtlarda yer alan bilgilere göre …… tarihi itibariyle ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir.
| ORTAĞIN ADI | PAY ADEDİ | TUTARI (TL) | A D R E S İ | TC Kimlik/ Vergi No: |
Diğer yandan, Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda yayınlanmış olan …..tarihli Faaliyet Raporuna göre halka açık kısımdan satın alınan paylar neticesinde, kurumun ana ortağı ….. A.Ş.’ nin pay oranı …… ulaşmıştır.
1.6. İş Hacmi ve Çalışan Sayısı Hakkında Bilgiler:
Şirketin tasdik dönemine ait …… üretim, satış ve stok miktarları aşağıdaki gibidir.
| YILI | D. Başı Mevcudu | Üretilen | Satıştan İade | TOPLAM | Satılan | D. Sonu Mevcudu | TOPLAM |
Kurumun merkez işyerinde çalışanı yoktur. …. işyerinde çalışan sayıları aylar itibariyle aşağıdaki gibidir. ….. işyerinde çalışanların ücret gelir vergileri ….. Vergi Dairesine verilen muhtasar beyanname ile bildirilmektedir.
| AYLAR | ÇALIŞAN SAYISI | AYLAR | ÇALIŞAN SAYISI | ||
| Ocak | 2019 | Temmuz | 2019 | ||
1.7.Muhasebeden Sorumlu Personel Hakkında Bilgiler:
Kurumun muhasebesi, kurum bünyesinde bilgisayarla tutulmaktadır.
Kurumda, muhasebeden sorumlu olanların ad soyadları, T.C. kimlik no.ları ve 3568 sayılı kanundaki unvanları alıp almadıkları aşağıda gösterilmiştir.
| Adı Soyadı | Görevi | T.C. Kimlik No. | 3568 S.K. Göre Unvanı ve Ruhsatı |
1.8.Dahilde İşleme İzin Belgesine Ait Bilgiler:
Kurum, T.C. Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü tarafından verilmiş olan ….. tarih ve ….. sayılı Dahilde İşleme İzin Belgesine (DİİB) sahiptir. (Ek:5) Belgenin ithalat ve ihracat geçerlilik süresi 18 ay olup, bitiş tarihi ……. Kurum, bu belge kapsamında imalatta kullanmak üzere ithalatlarını aynı dönem içinde yapmıştır. Aldığı bu maddeleri kullanarak ….. imal edildiği ve ihraç kayıtlı teslim yoluyla ihraç ettiği ve bu teslimlere ait ilk ihracatın ….. döneminde gerçekleştirildiği görülmüştür. Bu konu raporun ilerleyen bölümlerinde incelenmiştir.
Söz konusu Dahilde İşleme İzin Belgesine ilişkin özet bilgiler aşağıdaki gibidir.
| 1 | Belgenin Numarası | |
| 2 | Belgenin Tarihi | |
| 3 | Vergi Numarası | |
| 4 | Vergi Dairesi | |
| 5 | Adı / Unvanı | |
| 6 | Adresi | |
| 7 | Belgenin İhracat Süresi | |
| 8 | Belgenin İthalat Süresi | |
| 9 | Öngörülen İhracat Değeri | |
| 10 | Öngörülen İthalat Değeri | |
| 11 | Döviz Kullanım Oranı | |
| 12 | Teminat Değeri | |
| 13 | Teminat Oranı | |
| 14 | Sektör | C-İMALAT – ……. |
İhracat Listesi
| SATIR KODU | G.T.İ.P. | MADDE ADI | MİKTAR | BİRİM | DEĞER ($) |
| Toplam | |||||
| İthalat Listesi | ||||||
| SATIR KODU | G.T.İ.P. | MADDE ADI | MİKTAR | BİRİM | DEĞER ($) | |
| Toplam | ||||||
2. USUL İNCELEMELERİ
2.1. Yasal Defterlerin Tasdikine İlişkin Bilgiler:
Kurumun, tasdik yapılan 2019 ve 2020 hesap dönemlerinde, Vergi Usul Kanunu hükümleri gereğince kullanmış olduğu yasal defterlerin tasdikine ilişkin bilgiler şöyledir.
2019 Yılı
| DEFTERİN CİNSİ | T A S D İ K | ||
| MAKAMI | OLUŞTURMA / ONAY TARİHİ | TEKİL / ONAY NO. | |
| Yevmiye Defteri | E-Defter | ||
| Defter-i Kebir | E-Defter | ||
| Envanter Defteri | Beyoğlu 48.Noterliği | ||
2020 Yılı
| DEFTERİN CİNSİ | T A S D İ K | ||
| MAKAMI | OLUŞTURMA / ONAY TARİHİ | TEKİL / ONAY NO. | |
| Yevmiye Defteri | E-Defter | ||
| Defter-i Kebir | E-Defter | ||
| Envanter Defteri | Beyoğlu 48.Noterliği | ||
Görüldüğü üzere kurum kâğıt ortamında tuttuğu defterlerini Vergi Usul Kanunu’nun 221 inci maddesi uyarınca süresinde tasdik ettirmiştir.
Elektronik ortamda tutulan yevmiye defteri ve defter-i kebir ise aylık dönemler halinde süresinde oluşturulmuş ve beratları alınmıştır. Bu defterler için onay tarihi ve numara bilgisi olarak yukarıdaki tabloya hesap döneminin ilk ayının bilgileri yazılmıştır.
2.2. Belge ve Kayıtların VUK ve Diğer İlgili Mevzuata Uygun Olup Olmadığı:
Kurumun inceleme dönemine ait defter kayıtlarına dayanak teşkil eden alış ve satış faturalarının 213 sayılı Vergi Usul Kanunun hükümlerine uygun olarak düzenlenmiş olduğu, defter kayıtlarının kayıt nizamı ve Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerinde belirtilen usul ve esaslara uygun olarak bilgisayarla tutulduğu ve beyannamelerin ilgili vergi dairesine yasal sürelerde verilmiş olduğu, gerçeği yansıttıkları anlaşılmıştır.
Mal ve hizmet alışları ve satışları gerçek belgelere dayanmaktadır. Kurum tarafından gerçekleştirilen tahsilat ve ödemelerde, 459 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğinde belirtilen sınır dahilinde bankalar benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik edilmeleri zorunluluğuna uyulduğu anlaşılmış olup, mal ve hizmet alımları ile ödemeler konusunda dikkat çeken olağandışı bir hususa rastlanmamıştır.
2.3. Vergi Beyannamelerinin Süresinde Verilip Verilmediği:
3. HESAP İNCELEMELERİ
3.1. Yasal Düzenlemeler:
Dahilde İşleme Rejimi Kararı 2005/8391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın “İhracat Taahhüdünün Kapatılması” başlıklı 19’uncu maddesinde;
“Dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni sahibi firmaların, belge/izin ihracat taahhüdünün kapatılabilmesi için gerekli bilgi ve belgeleri, bu Karara istinaden yayımlanacak tebliğ hükümleri çerçevesinde ilgili bölge müdürlüğüne/ilgili gümrük idaresine sunmaları gerekir. Aksi takdirde bu belgenin/iznin taahhüt kapama işlemleri mevcut bilgi ve belgeler esas alınarak tekemmül ettirilir.
Dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni ihracat taahhüdü, belgede/izinde belirtilen şartlar da dikkate alınmak suretiyle, dahilde işleme rejimi hükümleri çerçevesinde eşdeğer eşya ve/veya ithal eşyasından elde edilen işlem görmüş ürün ile değişmemiş eşyanın başlamış işlemler dahil olmak üzere ihraç edildiğinin tespiti kaydıyla kapatılır.
Dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni ihracat taahhüdü, belge/izin sahibi firma ve/veya aracı ihracatçı firma tarafından gerçekleştirilen ihracat ile kapatılır. Ancak, Bakanlıkça (İhracat Genel Müdürlüğü) aracı ihracatçı kullanımına kısıtlama getirilebilir.
Dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamında ihracı taahhüt edilen işlem görmüş ürünün dahilde işleme izin belgesi sahibi firmalara yurt içinde teslimine ilişkin usul ve esaslar, bu Karara istinaden yayımlanacak tebliğle belirlenir.
İhracat taahhüdünün kapatılmasını müteakip, dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamında alınan teminat veya vergi, bu Karara istinaden yayımlanacak tebliğle belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde ilgili firmaya geri verilir.”
Karar’a istinaden yayımlanan 2006/12 nolu Dahilde İşleme Rejimi Tebliği’nin Kapatma işleminin sonuçlandırılması başlıklı 38’inci maddesinde Karar’a ilaveten “Gümrük beyannamesinin belge/izin süresi içerisinde tescil edilmiş olması bu beyannamenin belge/izin kapsamında değerlendirilebilmesi için yeterli sayılır. Ancak, belge/izin ihracat taahhüdünün kapatılmasında, belge/izin süresi içerisinde tescil edilmiş ihracata ilişkin gümrük beyannamesi kapsamındaki ihracatın gerçekleştirildiğinin tespiti aranır. Aksine bir durumun tespiti halinde, ilgili tebliğin “Dahilde işleme tedbirlerine uyulmaması” başlıklı 45’inci maddesi hükümlerine göre işlem yapılır.” Hükümleri yer almaktadır.
Aynı tebliğin 49’uncu maddesinde de; “Bakanlık bu tebliğ hükümlerine istinaden, dahilde işleme rejimi ile ilgili usul ve esaslara ilişkin genelgeler çıkarmaya, izin ve talimat vermeye, özel ve zorunlu durumları inceleyip sonuçlandırmaya, uygulamada ortaya çıkacak ihtilafları idari yoldan çözümlemeye ve bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla elektronik ortamda yapılan işlemlerde yaşanacak teknik düzeydeki aksaklıklar nedeniyle uygulamada yaşanabilecek sorunları gidermeye yönelik uygulama usul ve esaslarını belirlemeye yetkilidir.” hükümleri yer almaktadır.
Bakanlık bu yetkisini “Makine, Otomotiv, Diğer Ulaşım Araçları, Elektrik ve Elektronik Sektörü Ürünlerine İlişkin Dahilde İşleme Rejimi Genelgesi” ile kullanmış olup ihracat taahhütlerinin kapatma işlemlerine ilişkin mezkur Genelge’nin 5’inci maddesine 28/10/2025 tarihi itibariyle aşağıdaki değişiklik yapılmıştır. Mevcut maddeye yapılan ek düzenleme aşağıdaki gibidir.
“(2) a) (Değişik: 24/06/2025) Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası sahibi firmaların veya %1 ve %5 indirimli teminat oranı hakkı bulunan onaylanmış kişi statüsü sahibi imalatçı firmaların DİİB kapatma işlemlerinde; DİİB kapsamında ithal edilen veya eşdeğer eşya olarak kullanılan eşyanın ihraç edilen veya yurtiçinde teslimi yapılan eşya üretiminde gerçekleşen sarfiyat oranlarının (fire ve ikincil işlem görmüş eşya oranları dahil) tespitinde ve tevsikinde mer’i mevzuat hükümleri çerçevesinde alınmış Ekspertiz Raporu veya “Kurumsal Kaynak Planlama Sistem Kayıtları (ERP) dikkate alınarak düzenlenen detaylı yeminli mali müşavir raporu” esas alınabilir.
- (Değişik: 24/06/2025) Firmanın, yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına sahip firma veya %1 ve %5 indirimli teminat oranı hakkı bulunan onaylanmış kişi statüsü sahibi imalatçı firma olması kaydıyla, “Kurumsal Kaynak Planlama Sistem Kayıtları (ERP) dikkate alınarak düzenlenen yeminli mali müşavir raporu”nun DİİB kapatma işlemlerinde esas alınabilmesi; söz konusu yeminli mali müşavir raporunun hazırlanmasına dayanak teşkil eden firmanın kullandığı Kaynak Planlama Sisteminin;
- Üretimin sarfiyat oranları ile fire ve ikincil işlem görmüş eşyanın tespitine imkân tanıyacak nitelikte olması,
- DİİB kapsamında ithal edilen veya eşdeğer eşya olarak kullanılan eşyanın ihraç edilen veya yurtiçinde teslimi yapılan ürünün üretiminde gerçekleşen sarfiyat oranlarını (fire ve ikincil işlem görmüş eşya oranları dahil) gösterecek şekilde olması,
- DİİB’e konu ithal eşyası ile ürünün ihracatına ilişkin beyannameler veya ilgili faturalar arasındaki ilişkiyi gösterecek detayda ve açıklıkta olması,
şartına bağlıdır. Bu hususlar yeminli mali müşavir raporunda ayrıca tevsik edilir.
- (Ek: 14/05/2024) DİİB kapatma işlemlerinde hiçbir surette DİİB’te belirlenen sarfiyat oranlarının (fire ve ikincil işlem görmüş eşya oranları dahil) aşılmaması gerekmektedir.
- (Ek: 28/10/2025) Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına sahip firmalar ile %1 ve %5 indirimli teminat oranı hakkı bulunan onaylanmış kişi statüsü sahibi imalatçı firmaların DİİB’lerinde yeni ihracat satırı açılmaksızın madde bilgileri revizesi işlemleri yapılabilir. Söz konusu revize işlemleri ancak firma adına borç ve taahhüt altına girmeye yetkili kişi veya kişiler tarafından kapatma işlemlerinin bu fıkranın (a) bendine istinaden tekemmül ettirileceğine ilişkin taahhüdün sunulması ve yeminli mali müşavir tarafından da firmanın kullandığı ERP’nin bu maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde yer alan gereklilikleri sağladığına dair tespitin sunulması kaydıyla yapılabilir.”
Genelge’nin 2’nci maddesi hükümleri kapsamında söz konusu yeminli mali müşavir raporunun dayanağını oluşturacak ERP kayıtlarının kapsamı ve niteliği ile söz konusu yeminli mali müşavir raporunun hangi hususları tespit ve tevsik etmekle yükümlü olduğu hususlarına ilişkin 27.11.2024 tarih ve E-87520770-451.01-00103303879 sayılı Bakanlık Talimat’ı yayınlanmıştır. İlgili Talimatta ter alan belirlemeler aşağıdaki gibidir.
“…Bu minvalde, yeminli mali müşavir tarafından ilk olarak; firmada mevcut ERP’nin işlevi ve kullanılmakta olan modülleri itibariyle:
- DİİB kapsamında ithal edilen veya eşdeğer eşya olarak kullanılan eşyanın ihraç edilen veya yurtiçinde teslimi yapılan eşya üretiminde gerçekleşen sarfiyat oranlarının (fire ve ikincil işlem görmüş eşya oranları dahil) tespitini ve tevsikini sağlamaya imkan tanıyan nitelikte olduğunun,
- DİİB kapsamında ithal edilen veya eşdeğer eşya olarak kullanılan eşyanın ihraç edilen veya yurtiçinde teslimi yapılan ürünün üretiminde gerçekleşen sarfiyat oranlarını (fire ve ikincil işlem görmüş eşya oranları dahil) gösterdiğinin,
- DİİB’e konu ithal eşyasına ve nihai ürün ihracatına ilişkin beyannameler veya ilgili faturalar arasındaki ilişkiyi gösterdiğinin
teyit edilmesi ve yukarıda sayılan üç gerekliliğin firmada kullanılmakta olan ERP tarafından sağlandığından emin olunması akabinde raporun hazırlanması gerekmektedir. Bu minvalde firmada kullanılmakta olan ERP’nin yukarıda ifade edilen gereklilikleri sağladığı ve raporun bu veriler ile hazırlandığı hususu yeminli mali müşavir raporunda açıkça beyan edilmelidir.
Ayrıca, yeminli mali müşavir raporu; DİİB kapsamı ithalat ve ihracat beyannamelerini içerir listeyi, DİİB kapsamında ithal edilen veya eşdeğer eşya olarak kullanılan eşyanın ihraç edilen veya yurtiçinde teslimi yapılan ürünün üretiminde gerçekleşen sarfiyat oranlarını (fire ve ikincil işlem görmüş eşya oranları dahil), rapora esas teşkil eden “ERP Sisteminden çekilen ilgili tüm raporların Referans Numaralarını/Kayıt Numaralarını”, firmanın kullanmakta olduğu ERP yazılımının adını (Microsoft, SAP, Canias, Logo vb.), söz konusu lisansın geçerlilik süresini içermelidir.”
SON TALİMAT EKLENMELİ
3.2. Firmada Mevcut ERP Yazılımına/Sistemine ilişkin Bilgiler, Tespitler ve Beyanlar
Bu bölümde firmanın ERP (Microsoft, SAP, Canias, Logo vb.) sistemi hakkında detaylı bilgi verilmelidir.
Şirket, kuruluşundan beri ERP (Microsoft, SAP, Canias, Logo vb.) yazılımını kullanmakta olup, mevcut yazılım lisansı sürekli olarak yenilenmektedir. Bu kapsamda firmanın ERP (Microsoft, SAP, Canias, Logo vb.) lisans ve geçerlilik süresi ….. tarihli …/D1-….. sayılı belgesinin başlangıç ve bitiş tarihlerini de kapsamaktadır.
Firmanın kullanmakta olduğu ERP (Microsoft, SAP, Canias, Logo vb.) sistemi, dahilde işleme rejimi kapsamında ithal edilen eşyanın tedarik süreçlerinden depolama, üretim, satış ve pazarlama aşamalarına kadar tüm işletme süreçlerini kapsamlı bir şekilde takip etmektedir. Ayrıca, gümrük beyannamelerini içeren listelere erişim sağlanmakta ve ithal edilen ya da eşdeğer eşya olarak kullanılan ürünlerin, ihraç edilen veya yurtiçinde teslim edilen asıl işlem görmüş ürünlerin üretiminde oluşan sarfiyat oranları (fire ve ikincil işlem görmüş eşya oranları dahil) sistem üzerinden izlenebilmektedir.
3.3. Firmada Mevcut ERP Yazılımından/Sisteminden ….. Tarihli ve …/D1-…. Sayılı DİİB Kapsamında Elde Edilen Bilgiler, Yapılan Tespitler ve Beyanlar
Kurumun Haziran 2019 ila Kasım 2020 dönemleri arasında yapmış olduğu ihracata ilişkin imalat süreci aşağıda açıkladığımız işlemlerden oluşmaktadır.
3.3.1. Satın Alma:
Raporun önceki bölümlerinde belirtildiği üzere kurum, Dahilde İşleme İzin Belgesi ve Kapasite Raporuna sahip imalatçı olup, Sanayi Sicil Belgesi de mevcuttur.
Şirket incelemeye konu dönemde işlem görmüş ürün üretiminde kullandığı bir kısım ilk madde ve yardımcı malzemeleri Haziran 2019 ila Kasım 2020 dönemlerinde yurtdışından ithal ederek satın almıştır. Satın alımlara ilişkin ayrıntılı liste rapor ekinde yer almakta olup (EK:7 İlgili DİİB kapsamı ithalat beyannamelerini de içermelidir)) özeti aşağıdaki tablodadır.
3.3.2. İmalat Şekli Hakkında Açıklama:
1.1. Satış ve İhracat Bilgileri:
Bu şirket nezdinde yapılan incelemede fatura ve ihracat bilgilerinin gümrük beyannamelerinde aynen yer aldığı, miktar ve döviz tutarlarıyla diğer bilgilerin uyumlu olduğu, ihracat gümrük beyannamelerinde …. tarih ve ….. no.lu Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında alınan maddeler kullanılarak üretildiği ve ihracatın yasal süresi içerisinde gerçekleştiği tespit edilmiştir
…. tarih ve ….. no.lu Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında yapılan ihraç kayıtlı satışlara ilişkin gümrük beyanname bilgilerine ait liste rapor ekindedir. (EK:8)
İhracata ilişkin kapanış miktar özeti aşağıdaki gibidir:
| ÜRÜN CİNSİ | |
| GTİP NO | |
| AYLAR | ADET |
| TOPLAM |
Netice olarak kurum tarafından satılan ve incelemeye konu mamullerin ihracatlarının usulüne uygun olarak gerçekleştiği sonucuna varılmıştır. Şirketin toplam ihracat taahhüdü …….adet olup, yapılan fiili ihraç miktarı ise …… adet olmuştur.
3.5. Şirketin İhracatını Yaptığı …… Kullanılan Hammadde Miktarlarına Ait Bilgi:
Şirket bu DİİB kapsamında …… farklı model ve ebatta …… üretmiş ve ihraç etmiştir. Her bir model ve ebattaki ……. kullanılan eşya miktarı da farklılık göstermektedir. Bu noktada şirketin ERP (Microsoft, SAP, Canias, Logo vb.) sisteminin her bir ……. kullanılan hammadde miktarının tespitine imkan verdiği örneklem yoluyla tespit edilmiş ve görülmüştür. Bu kapsamda gerek ithal edilen gerekse üretilen ikincil işlem görmüş eşya ve bu eşya üretiminde kullanılan hammadde miktarı şirketin yasal defter kayıtları, stok kartı dökümleri ve üretim reçeteleri ile uyumlu olduğu ve gerçeği yansıttığı anlaşılmıştır. Alınan raporlar ve yapılan
tetkikler sonucunda üretimi yapılan ……. kullanılan hammadde miktarlarının aşağıdaki şekilde olduğu anlaşılmıştır.
| Adet /kg | İthal girdi 1 |
İthal girdi 2 |
… | … | … | … | … | … | … | |
| TOPLA
M |
Raporun 3.4. bölümünde de değinildiği üzere …. nolu DİİB kapsamında …. adet …. üretilmiş ve ihraç edilmiştir. Raporun 3.3.1. bölümünde belirtildiği üzere, bu belge kapsamında yurtdışından …. kg ithal girdi 1, …. adet ithal girdi 2, … adet ithal girdi 3, …. adet ithal girdi 4, …. kg ithal girdi 5, … kg ithal girdi 6, …… ithal edilmiştir.
İthal edilen hammaddeler kullanılarak üretilen ve ihraç edilen toplam …. adet …., …. kg ithal girdi 1, …. adet ithal girdi 2, … adet ithal girdi 3, ….. adet ithal girdi 4, …. kg ithal girdi 5, … kg ithal girdi 6, …… kullanılmıştır. Ayrıca, …. kg soğuk haddelenmiş sac firesi oluştuğu görülmüştür. Fire dahil soğuk haddelenmiş sac miktarı …. kg olmuştur. Fireler her bir model ve hacim bazında farklılık göstermekte olup toplam soğuk haddelenmiş sac fire ortalamasının % olarak oluştuğu görülmüştür. Sonuç itibariyle ithal edilen hammadde ve malzemelerin tamamının ihraç edilen …. bünyesinde DİİB’teki sarfiyat oranlarını (fire ve ikincil işlem görmüş eşya oranları dahil) aşmayacak şekilde ihraç edildiği anlaşılmıştır.
SONUÇ:
Firmanın ERP Yazımının/Sisteminin; “Makine, Otomotiv, Diğer Ulaşım Araçları, Elektrik ve Elektronik Sektörü Ürünlerine İlişkin Dahilde İşleme Rejimi Genelgesi”nin 5 inci 2 inci fıkrasında ve aynı konuya dair Bakanlık talimatlarında yer alan gereklilikleri sağladığı tespit edilmiştir.
Bu kapsamda; …. Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün …. vergi kimlik numaralı mükellefi olan ….. A.Ş.’nin Haziran 2019 – Kasım 2020 dönemlerinde …. tarih ve ….….. no’lu Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında ithal ettiği hammadde ve malzemeler kullanılarak imal ettiği malların ihracatına yönelik yapılan araştırma ve inceleme neticesinde;
Şirket tarafından belge kapsamında …. kg ithal girdi 1, …. adet ithal girdi 2, … adet ithal girdi 3, ….. adet ithal girdi 4, …. kg ithal girdi 5, … kg ithal girdi 6, …… ithal edildiği,
İthal edilen eşyanın tamamının belge taahhüt süresi içinde ve ihraç edilen buzdolaplarının üretiminde DİİB’teki sarfiyat oranlarını (fire ve ikincil işlem görmüş eşya oranları dahil) aşmayacak şekilde kullanıldığı,
İthal edilen ….. kg soğuk haddelenmiş sacın, ……. kg’lik kısmının ihraç eşyasında kullanıldığı, …….. kg’sinin (%…………………………………………… )… üretim sırasında ortaya çıkan ikincil işlem görmüş
ürün olduğu;
Bu kapsamda ihracat taahhütlerinin karşılandığı,
anlaşılarak konuyla ilgili işlemler tasdik edilmiştir.
EKLER
1. DİİB Tasdik Sözleşmesi
2. 2019-2020 Yılı Tam Tasdik Sözleşmeleri
3.….. Üretimi Sanayi Sicil Belgesi
4. …… Üretimi Kapasite Raporu
5. Dahilde İşleme İzin Belgesi (…. tarih ve …. Sayılı)
7. DİİB Kapsamında İthal Edilen Ürünlere Ait Gümrük Beyannamelerinin Listesi
8. DİİB Kapsamında İhraç Edilen Ürünlere Ait Gümrük Beyannamelerin Listesi
9. ERP Destekli YMM Sarfiyat Raporu (Fire Dahil) 1
10 .YMM Faaliyet Belgesi
……YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK AŞ
isim/soyisim
YMM
İhracat Genel Müdürlüğü İçin Tıklayınız.
Mevzuatlara Dönmek İçin Tıklayınız.
Uzmanlarımız Tarafından Hazırlanan Bu Çalışmalarda Verilen Bilgilerden Dolayı Şirketimizin Yasal Sorumluluğu Bulunmamaktadır. Belirli Bir Konuya İlişkin Olarak İlgili Danışmana Başvurulması Tavsiye Edilmektedir.
