İtirazda Ödenen Tutarın Geri Verme Kapsamı – Danıştay Kararı

T.C.
DANIŞTAY
YEDİNCİ DAİRE

Esas No : 2018/596
Karar No : 2022/767

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : Bakanlığı adına…Müdürlüğü

… Gümrük Müdürlüğü

VEKİLİ: Av….

KARŞI TARAF (DAVACI) : …. Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi

VEKİLİ: Av….

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi
…. Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen
incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava Konusu İstem: Davacı adına 2016 yılında tescilli muhtelif tarih ve sayılı 8 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ilişkin olarak ihtirazi kayıtla beyan edilerek ödenen gümrük, ilave gümrük, katma değer vergilerinin ihtirazi kayda konu kısmının 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 211. maddesi kapsamında geri verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işleme vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; olayda, ithal edilen eşyanın teslim şeklinin sigorta ve navlun giderlerine satıcıların katlandığı CFR olarak beyan edildiği, satıcı tarafından düzenlenen ve davacı şirketçe verilen beyannameye esas alman satış faturasında da teslim şeklinin CFR olarak gösterildiğinin anlaşılması karşısında, davacının beyannamede navlun bedelini gösterme zorunluluğunun bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı, bu durumda, eşya tesliminin CFR şeklinde gerçekleşmediği ve davacının bu yöndeki beyanının gerçeği yansıtmadığı yönünde gerekli ve yeterli bir inceleme ve araştırma yapılmadan tesis edilen işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Gümrük Yönetmeliği’nin 51. maddesinin 3. fıkrasında nakliyenin ücretsiz olması veya alıcı tarafından sağlanması durumunda, gümrük kıymetine dahil edilecek giriş, liman veya yerine kadarki nakliye giderinin aynı taşıma tülünde normal olarak uygulanan fiyat tarifesine göre tespit edileceğinin belirtildiği, olayda yanlışlıkla alman veya fuzulen tahsil olunan bir vergi söz konusu olmadığından 4458 sayılı Kanun’un 211. maddesinin uygulanamayacağı     ileri        sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :

Davacı adına 2016 yılında tescilli muhtelif tarih ve sayılı 8 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ilişkin olarak ihtirazi kayıtla beyan edilerek ödenen gümrük, ilave gümrük, katma değer vergilerinin ihtirazi kayda konu kısmının 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 211. maddesi kapsamında geri verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işleme vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 210. maddesinde, bu Kanun’da geçen geri verme deyiminin ödenmiş olan gümrük vergilerinin tamamen veya kısmen geri ödenmesi, kaldırma deyiminin henüz ödenmemiş olan gümrük vergilerinin tamamen veya kısmen alınmamasına karar verilmesi anlamını taşıdığı kurala bağlanmış; 211. maddesinde, kanunen ödenmemeleri gerektiği halde ödenmiş olduğu belirlenen gümrük vergilerinin geri verileceği, kanunen tahakkuk ettirilmemeleri gerektiği halde tahakkuk ettirilen gümrük vergilerinin kaldırılacağı hükmüne yer verilmiştir. Bu madde, anılan Kanun’la yürürlükten kaldırılan 1615 sayılı Gümrük Kanunu’nun 87. maddesiyle paralel hükümler taşımaktadır. Söz konusu 87. madde ile ilgili olarak, Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 02/07/1966 tarih ve E: 1965/13; K:1966/6 sayılı kararında da belirtildiği gibi, eşya gümrükten çekildikten sonra yanlışlıkla alındığı veya fuzulen tahsil olunduğu açıkça anlaşılan vergilerin 87. Maddeye göre geri istenmesi mümkündür. Bu itibarla, 4458 sayılı Kanun’un 211. maddesi uyarınca, kanunen ödenmemeleri gerektiği halde ödenen vergilerin iade istemine konu olabilmesi için, yanlışlıkla alındığı veya fuzulen tahsil olunduğu hususunun açık olması gerekmektedir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Gümrük Kanunu’nun yukarıda değinilen hükümleri ile Danıştay içtihatları Birleştirme Kurulu kararma göre, kanunen ödenmemesi gerektiği halde ödenmiş bir verginin iadesi talebinin reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada, yargılamanın 211. maddede belirtilen iade koşullarının oluşup oluşmadığının irdelenmesi suretiyle yapılması mümkün bulunmaktadır. Olayda, ihtirazi kayıtla ödenen gümrük, ilave gümrük ve katma değer vergilerinin iadesine ilişkin talebin, Gümrük Kanunu’nun 211. maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekmesine karşın, Mahkemece tahakkuk işleminin unsurları yönünden hukuka uygunluğu irdelenerek karar verilmiştir. Bu bakımdan, ödenen vergilerin iadesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işleme vaki itirazın reddine dair kararın iptali istemiyle açılan davada, davacının başvurusunun, 4458 sayılı Kanun’un 211. maddesi kapsamında kanunen ödenmemesi gerektiği halde ödenmiş bir verginin söz konusu olup olmadığı hususu değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerekirken, hukuki durumun yanlış nitelendirilmesi suretiyle verilen kararda isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
1.1. . Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararttım BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 23/02/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.

Resmi Yazının Orjinal Nüshası İçin Link’e Tıklyınız.

Adalet Bakanlığı İçin Link’e Tıklayınız.