Genelge 2009/19 – Gümrük Kanunu Madde 56 ve 57 Uygulama

T.C.
BAŞBAKANLIK
Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü

Sayı: B.02.1.GÜM.0.06.08.00-010.06.01
Konu: İhracatta Gümrük Kanununun 56 ve 57 nci Maddelerinin Uygulaması

4/5/2009
GENELGE
(2009/19)

Müsteşarlığımıza intikal eden olaylardan,

İhracatçı firmaların kendi markaları yanında müşterilerinin talepleri doğrultusunda alıcının etiketini ve markasını kullanarak ihracat yaptıkları, hatta büyük alıcıların birden fazla üreticiye aynı markayla sipariş verebildikleri, bu durumda farklı firmaların aynı markayla ihracat yapmak durumunda oldukları, ayrıca üreticilerin kendi tescilli markalarından farklı markalara ait etiketlerle ihracat yapabildikleri, böyle durumlarda gümrük idarelerinde muayene memurlarının eşyanın üzerindeki markayı üreticinin kendi markası olarak tanımaması veya markanın ihracatçı adına tescilli olmaması gibi gerekçelerle ihracata izin verilmediği, bu nedenle mükelleflerin mağdur oldukları;

Özellikle sınır gümrük idarelerine 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 57 nci maddesi kapsamında marka tesciline ilişkin mümessil firmalar tarafından her ay mutad bir şekilde başvuru yapıldığı, başvurulara ilişkin olarak düzenlenen Gümrük Yönetmeliği’nin 19 no’lu eki formun 4 ile 10 uncu kutularında genel ifadelerle sadece markanın belirtildiği, eşya veya taşıyıcısına ilişkin herhangi bir bilgi verilmediği, bu durumun mevcut iş yoğunluğunu daha da arttırdığı, dönem dönem ihbar mahiyetinde telefon ya da faks ile bu tür bildirimlerin yapıldığı, bunun da işlemlerin gereksiz yere aksamasına sebebiyet verdiği;

Tamamen veya kısmen yerli girdi kullanılmak suretiyle Türkiye’de üretilen ancak ihraç edilecek olan eşyanın üzerine, alıcısının talebi doğrultusunda, Türkiye’den başka bir ülkede üretildiğini belirten bir ifadenin yer aldığı eşyanın ihracına izin verilmesinin talep edildiği;

anlaşılmıştır.

İhracat gümrük işlemlerinde fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması bakımından gümrük idarelerince yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir:

1) 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 57/5. maddesi hükmü gereğince, İhracat: 2008/12 sayılı Bedelsiz İhracat Tebliği kapsamında yurt dışı edilen yolcu beraberi eşya için, fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunmasına ilişkin herhangi bir kontrol yapılmayacaktır.

 2) Ticari nitelikteki ihraç eşyasının ihracat gümrük işlemlerinde, hak sahiplerinin Gümrük Yönetmeliği’nin 13 no’lu ekinde yer alan “Fikri, Sınai Mülkiyet Haklarını İhlal Eden Eşyanın Gümrük İşlemlerinin Durdurulmasına İlişkin Başvuru Formu” ile yapacakları başvuruların yalnızca ihracat gümrük idarelerine yapılması; bu şekilde yazılı bir başvurusunun mevcudiyeti halinde gümrük idarelerince gereğine tevessül edilecektir.

Diğer taraftan, yukarıda belirtilenler dışındaki başvurular veya doğrudan idarenin kendi tespitleri üzerine sınır gümrük idarelerince anılan Kanun maddesine dayanılarak resen durdurma olanağının mümkün bulunduğu ve yine sahte olduğundan şüphe edilen ihracat eşyasına el konulması halinde 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun anılan maddesi kapsamında teminat alınmasının imkan dahilinde olduğu dikkate alınarak sınır gümrük idarelerine yapılan başvurularda plaka numarası, eşyanın cinsi, GTİP., marka, kap adedi, menşe gibi taşıt ve/veya eşyaya ilişkin detaylı bilgilere yer verilmesi gerekmektedir.

3) Türkiye’de yerleşik firmalarla lisans, royalti veya patent anlaşması imzalamış yabancı firmaların Türk menşeli eşyada kullanılmak üzere gönderecekleri etiketlerin, İhracat: 2001/7 sayılı Dahilde İşleme İzni Hakkında Tebliğ kapsamında ithaline ve daha sonra işlem görmüş ürünlerin bünyesinde ihracına izin verilmesi, bu şekilde bir anlaşması olmayan ve dolayısıyla “sahte etiket” vasfında olan etiketlerin ithaline izin verilmemesi gerekmektedir.

4) Türkiye’de yerleşik firmanın kendi adına tescilli markası dışında ve birden fazla marka ile ihracat yapmasını engelleyen bir mevzuat hükmü bulunmadığından, ihracatçıların birden fazla marka ile ihracat yapmasına izin verilecektir.

Türkiye’de tescil edilmiş bir yabancı marka ile üretilmiş olan ticari nitelikteki ihraç eşyasının üreticisi olan firma ile alıcısı olan firma arasındaki lisans sözleşmesinin gümrük idaresince aranılabilmesi için, eşyanın ithalatçısı, ihracatçısı ve hamiline ilişkin bilgilerin hak sahibi tarafından yazılı olarak gümrük idaresine bildirilmesi gerekmektedir.

5) Gümrük mevzuatında aksine bir hüküm bulunmadığı hususu da dikkate alınarak, tamamen veya kısmen yerli girdi kullanmak suretiyle Türkiye’de üretilen ancak alıcısının talebi doğrultusunda üzerinde Türkiye’den başka bir ülkede üretildiğini belirten ifade yer alan eşyanın ihracına izin verilmesi gerekmektedir.

Bilgi ve gereğini rica ederim.

S. Umman HAMİDOĞULLARI
Müsteşar a.
Genel Müdür V.

DAĞITIM:
Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüklerine

Gümrükler Genel Müdürlüğü İçin Tıklayınız.

Mevzuatlara Dönmek İçin Tıklayınız.