Gümrüklü Eşya Ahşap Paletler Hakkında Yazı

     Ahşap Palet Sezonu     

Türkiye Futbol Federasyonu 5 yıldır her sezon için bir isimlendirme yaparak futbol oyununu daha ilgi çekici ve spesifik bir lig olmasını sağlıyor. Aynı zamanda futbol camiasına emeği geçenler için vefa/anma amaçlanmakla birlikte gerek profesyonel kişiler gerekse seyirciler iz bırakan olayları hafızalarda sezon ismi ile anıyor.  Örneğin Milli Takım Cemil USTA Sezonunda Avrupa Kupası finallerine katılmaya hak kazandı. Süleyman SEBA Sezonunda Beşiktaş Şampiyon oldu gibi. Bende her sene başında ve sonunda bizim sektörde sezonun ismi olsa, ne olabilir diye düşünüyorum. 2020 için en büyük adaylardan biri şimdilik Ahşap Palet Sezonu. İthalatta Kâğıtsız Beyan, BREXIT,  GDO beyanları, ihracatta e-faturaya 01.07.2020’de geçiş ve tabi ki çıkması halinde kesinlikle yeni gümrük kanunu.

Ahşap Ambalaj Malzemelerinin iki önemli noktası var. ISPM-15 Logosu ve Gümrük Beyanı.

Ahşap Ambalaj Malzemelerinin Isıl İşleme Tabi İşaretlenmesine Dair Yönetmelik^[1]  01.01.2020 tarihinde yürürlüğe girmek üzere Resmi Gazete’de yayımlandı. Yeni Yönetmeliğin getirdiği değişikler;

• Isıl işlem uygulamasından önce de işaretleme yapılabilmesi ile ilgili istisna getirilmesi,
• İkinci el olarak nitelendirilen tedarikçiler ile ihracatçılar için uyması gereken sorumluluklar belirlenmiş, uymayanlar için idari yaptırım uygulaması hükmü getirilmiştir,
• İzlenebilirlik getirilmiştir,
• İzin belgesine esas denetimin tüm aşamaları sade anlaşılabilir ve sistematik olarak yeniden düzenlenmiş olması,
• İfşa konusu (ISPM-15 standardına uygun ahşap üretmeyen izin belgeli işletmeler ile ticaretini yapan tedarikçiler Tarım ve Orman Bakanlığı internet sitesinden duyurulacak.)

Isıl İşlem Uygulaması ve ISPM 15 İşaretlemesi yapılmayacak Ahşap Ambalaj Malzemeleri;

• 6 mm veya daha az kalınlıktaki ahşaptan yapılan ahşap ambalaj malzemesi,
• Kontrplak, yonga levha, yönlendirilmiş lif levha veya kaplama tahta gibi; yapıştırıcı, ısı veya basınç ya da bunların kombinasyonu ile oluşturulan, tamamen işlenmiş ahşap ile yapılmış ahşap ambalaj malzemesi,
• Üretim esnasında ısıtılan şarap ve alkol fıçısı
• İşlenmiş ve/veya zararlılardan ari hale getirilerek üretilmiş; şarap,  puro ve diğer malların hediye kutuları,
• Talaş ve ahşap yünü,
• Yük araçlarına veya konteynerlere kalıcı olarak bağlı ahşap bileşenleri.

Ahşap Paletler için ISPM 15 işaretlemesi bütün dünya ülkeleri için kullanılan logo Başak işareti sağında IPPC’^[2]dir.

Yeni Logo

Eski Logo

Yönetmeliğe göre ülkemizden ihraç edilen ürünlerle birlikte kullanılan ahşap ambalaj malzemelerinin tamamında karşı ülkenin ISPM-15 standardını isteyip istemediğine bakılmaksızın ISPM-15 standardı aranmaktadır. ISPM-15 standardına uygunluğu  özellikle  arayan ülkeler;

ABD, Arjantin, AB ülkeleri, Avusturalya, Belarus, Bolivya, Brezilya, Cezayir, Çin, Dominik Cumhuriyeti, Ekvador, Endonezya, Ermenistan, Fiji, Filipinler, Fransız Polinezyası, Guatemela, Güney Afrika, Güney Kore, Hindistan, Honduras, Hong Kong, İran, İsrail, İsviçre, Jamaika, Japonya, Kanada, Kazakistan, Kırgızistan, Kolombiya, Kore, Kosta Rika, Küba, Lübnan, Malezya, Meksika, Mozambik, Nijerya, Nikaragua, Norveç, Panama, Paraguay, Peru, Rusya, Samoa, Seyşeller, Singapur, Solmaon Adaları, Sri Lanka, Suriye, Şili, Tayland, Tayvan, Tonga, Türkiye, Ukrayna, Umman, Ürdün, Venezüella, Vietnam, Wallis ve Futuna, Yeni Kaledonya.

Ahşap Ambalaj Malzemesi (paletler) ülkemizde logolu olarak fiyatı 60-75 TL arasındadır. İhraç eşyasının ambalajında kullanılan paletler genellikle kati olarak ihraç edilmektedir.

Gümrük Beyanı ise; Gümrük Kanunun 32/5 fıkrasında

Eşyanın ambalajlarının;

a) Alışılagelen ve bilinen maddelerden olmaması veya gereğinden farklı bir şekilde yapılması,

b) Ait oldukları eşyanın faturasında kıymetlerinin ayrı gösterilmesi ve aynı zamanda bağımsız bir ticari eşya niteliğinde olması,

c) İthalat vergilerinden kaçınma amacıyla ambalaj olarak getirilmesi,

Hallerinde, bunlar ayrı olarak beyan edilir ve girdikleri tarife pozisyonlarına göre vergiye tabi tutulur.

Ancak, yukarıdaki gibi kendi tarifeleri üzerinden vergiye tabi ambalaj maddelerinin vergi oranı, içindeki eşyanın gümrük vergi oranından düşük veya buna eşit bulunduğu takdirde, ambalaj maddelerinin gümrük vergisi eşyanın tabi bulunduğu vergi oranları üzerinden ve eşya ile birlikte hesaplanır.

Tarife Yorum Kuralı 5/b’de  “ (b)yukarıdaki 5(a) kuralındaki hükümler saklı kalmak şartıyla, içindeki eşya ile birlikte sunulan ambalaj maddeleri ve ambalaj mahfazaları bu eşyanın ambalajında normal olarak kullanılan türden ambalaj maddeleri olmaları şartıyla bu eşya ile beraber sınıflandırılırlar. bununla beraber bu tür ambalaj maddeleri veya ambalaj mahfazalarının sürekli kullanıma elverişli olduğu açıkça belli olması halinde bu hüküm uygulanmaz.” Hükmüne amirdir.

Yukarıdaki bilgiler ışığında İthalatta ahşap paletlerin beyan edilmesinde;

Ürün Güvenliği ve Denetimi Tebliği: 2020/5 Sayılı Tebliğ’nde: Ek 7’de

4415 GTİP’te sınıflandırılan ahşap malzemeler Zirai Karantina Kontrolüne Tabi Bitki ve Bitkisel Ürünler kapsamında yer almaktadır.

• Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü’nün 2016/32 sayılı genelgesinde Tarım ve Ormancılık Bakanlığının Kontrolüne Tabi Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliği Ürün Güvenliği ve Denetimi:2019/5  Zirai Karantina Denetimine Tabi Ek 7 deki ürünler 2016/32 sayılı TPS kapsamındadır. Ürün Güvenliği ve Denetimi 2019/5 sayılı tebliğ’de yer alan 4415 GTİP’li  ahşap paletlerin doğrudan gelen boş ambalaj malzemesi eşyalar olduğu, eşya ile birlikte gelmeyenler için bu Tebliğ kapsamında belge alınmaması gerektiği kanaatindeyim. Çünkü; İhtisas Tebliğinde bu ayrım mevcuttur.
• Eşya ile birlikte gelmeyen sadece ahşap ambalaj malzemesi olarak gelen ahşap malzemeler için; Tarım ve Orman Bakanlığı Kontrolüne Tabi Belirli Ürünlerin Girişine Yetkili Gümrük İdareleri ile Resmi Kontrollerini Yapmaya Yetkili İl Tarım ve Orman Müdürlüklerinin Belirlenmesine Dair Tebliğ’in^[3]  3 ncü maddesinin 2 fıkrasında “  44.01, 44.03, 44.04, 44.06, 44.07, 44.15 ve 44.16 tarife pozisyonlarında yer alan zirai karantina kontrolüne tabi orman ürünlerinin (eşya beraberinde gelen ahşap ambalaj malzemeleri hariç) Türkiye Gümrük Bölgesine girişi ek-2’de yer alan listede belirtilen gümrük idarelerinden gerçekleştirilir.” Hükmü uyarınca ihtisas gümrüğü uygulaması ile ithal edilmesi,
• Eşya ile birlikte gelen ahşap ambalaj malzemesi (paletler dahil); Gümrük Kanunu 32/5 fıkrası ve Tarife Yorum Kuralı 5/b uyarınca faturasında ithalat faturasında gümrük kıymetine dahil edilmiş olan ahşap ambalaj malzemeleri için faturasında ISMP-15 işareti olduğunun beyan edilmesi, (WOOD PALLETS WİTH “IPPC” SING) ifadesinin yeterli kabul edilmesi,  (palet üzerinde işaretin muayene edilmesi)
• Eşya ile birlikte gelen ahşap ambalaj malzemesi (paletler dahil); İthalat faturasında kalem olarak yer alması ve fiyat içermesi durumunda gümrük beyannamesinde kalem olarak beyan edilmesi,

Olarak işlem yapılmasının olası aksaklıkları önleyeceğini düşünmekteyim.

Ülkemizin İhracatının olumsuz etkilenmemesi açısından benzer şekilde;

• Yurtdışı alıcı tarafından faturada kalem olarak istenmesi halinde faturada kalem ve birim fiyatı olan ahşap ambalaj malzemeleri için beyannamede de kalem olarak beyan edilmesi, A.TR  Dolaşım Belgesi, Menşe İspat Belgesi, Menşe Beyanlarında dikkate (kg ve eşya olarak) alınarak belgeye eklenmesi,
• Yurtdışı alıcı tarafından özel olarak faturada kalem olarak istenmemesi halinde ihracat faturası (müşteri nüshasına) (WOOD PALLETS WİTH “IPPC” SING) ifadesi ya da ihraç ülkesinin dilinde ISPM-15 işareti (IPPC SING) olduğunun beyan edilmesi,
• Yurtdışında ahşap ambalajların olumsuz olarak sevk edildiği (gerekli ısıl işlemin yeterli olmadığı)  bilgisi olması halinde satın alınan fırın veya işletmenin faturalarının saklanması,
• Geri gelen eşya beyanlarında TR kodlu ve işaretli ahşap paletler için beyanda bulunulması

Gerekmektedir.

Sonuç olarak; ihracatçılarımız 01.01.2020 tarihi itibariyle yeni logolu ahşap paletler (her türlü ahşap ambalaj malzemesi dahil) ile eşyayı ihraç etmelidir. Yurtdışı alıcı özellikle talep etmediği sürece paletlerin fiyata dahil edilmemesi ve faturada kalem olarak (birim fiyat/adet) olarak yazılmaması, sadece fatura adet olarak ve IPPC işareti olduğunu belirten not olması yeterli olacaktır. 

İthalatçılar ise ahşap paletlerde IPPC logosu olmayan ahşap malzemesini sevkiyatı konusunda Türkiye’ye girişinde sorunla karşılaşacağını ihracatçı ülkedeki firmalara bildirmelidir.

01/01/2020 tarihinde yürürlüğe girecek yeni yönetmelik hükümlerine göre izin belgeli işletmede, ısıl işlem görmüş üzerinde ISPM 15 ve izlenebilirlik işareti olan ahşap ambalaj malzemesine ait ısıl işlem çıktılarında; ısıl işlem tarihi, çeşidi, ebadı, miktarı, parti numarası bulunmasının zorunlu olup satış faturası veya sevk irsaliyelerinde de bu bilgilerin açıklama olarak yazıldığı durumlarda satışı yapılabileceği ve ihracatçılar tarafından kullanılabileceği, bu bilgilerden birinin dahi eksik olması durumunda izin belgeli işletmelerce satışı, tedarikçilerce ticaretinin yapılması, ihracatçılarca da kullanılmasının yasaklandığı belirtilmekte olup yeni yönetmelik hükümlerine göre aksi uygulama yapan izin belgeli işlemelere, tedarikçilere ve ihracatçılara 01/01/2020 tarihinden itibaren değişik miktarlarda yüksek idari para cezaları uygulanacağı bildirilmektedir.

İhracatçıların; izin belgeli işletmelerden veya ikinci el olarak tabir edilen tedarikçilerden ısıl işlem çıktısı olmayan, ısıl işlem çıktısı olup da üzerindeki bilgileri tam olmayan, ahşap ambalaj malzemesi üzerinde yer alan izlenebilirlik işaretindeki bilgilerle ısıl işlem çıktıları, fatura veya sevk irsaliyesi üzerindeki bilgileri uyuşmayan ahşap ambalaj malzemesi satın alınmasının kesinlikle yasaklandığı, bu şekilde yönetmelik hükümlerine aykırı veya üzerinde hiç ISPM 15 işareti olmayan ahşap ambalaj malzemesi kullanan ihracatçılar hakkında 01/01/2020 tarihinden itibaren yüksek miktarda idari para cezası uygulanacağı belirtilmektedir.

Ayrıca kullanıcı veya tedarikçilerin yurt dışından Genel Müdürlüğe, ISPM 15 işaretlemesi yapılmış ahşap ambalaj malzemeleri hakkında alınan bildirim nedeniyle, bildirim yapan ülke yetkili otoritesinden gönderilen resmi belge üzerinde yapılacak değerlendirme ve kontrol görevlilerince yapılacak denetim sonucunda; tedarikçi ve kullanıcı için Tutulması ve Ahşap Ambalaj Malzemelerinin Isıl İşleme Tabi İşaretlenmesine Dair Yönetmeliğin 15 inci maddesinde belirtilen esaslardan herhangi birine aykırı işlem yaptığının tespit edilmesi durumunda on bin TL para cezası uygulanacaktır.

Ayrıca 4415 GTİP’li ahşap ambalaj malzemelerin (paletlerin)  2020/5-(2019/5) sayılı Ürün Güvenliği ve Denetim Tebliğ’de; eşya üzerinde gelen ahşap paletler ve ambalaj malzemeleri için ayrım yapılmadığından, eşya üzerinde gelen ahşap paletlere de logosu ve yurt dışında düzenlenmiş zirai karantina belgesi olsa dahi ithalat faturasında ahşap palet yazan veya faturada yazılmasa dahi eşya ile birlikte gelen IPPC logolu ahşap paletlere 2016/32, 2017/14 ve 2019/3 genelgelere göre TPS alınmaktadır. Oysaki Tebliğ ile ahşap palet veya ambalaj malzemesinin boş olarak ve ambalaj malzemesi olarak gelmesi durumunda TPS referans numarası alınması kanaatindeyim. Eşya ile birlikte gelen paletler (ahşap ambalaj malzemeleri) için IPPC logosu taşıması durumunda 2016/32, 2017/14 ve 2019/3 sayılı genelgeler ile TPS alınmaması gerektiğini yukarıda belirttiğim üzere İhtisas Gümrüğü uygulamasına ilişkin Tebliğ uyarınca düşünmekteyim. Tarım ve Orman Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı 27.12.2019 tarihli, 30991 sayılı Mükerrer Resmi Gazete ‘de yayınlanan 2020/5 sayılı Tebliğin uygulanmasına yönelik bu duruma açıklık getirmesi, eşya üzerinde gelen IPPC logolu ahşap paletler için TPS alınıp alınmayacağını yazılı olarak duyuru yapılmasına ihtiyaç bulunmaktadır. Bu durumlar netlik kazanırsa 2020 Ahşap Palet Sezonu adayı olmaktan çıkacaktır.

2019 yılı Sezonun adı ise kuşkusuz İHRACATTA KÂĞITSIZ BEYAN. Kâğıtsız Beyan sezonunun önemli olayları olarak ta; İhracatçı Beyanın kaldırılması Menşe Beyanları, Güney Kore Menşe Beyanı ve Cezaları, 22 Avroluk Hızlı Kargo Muafiyetinin (kitap hariç) kaldırılması, İpek Yolundan kesintisiz olarak demiryolunun ilk kez kullanılmasıdır.

Yeni Yılınızı Kutlar, Esenlik, Sağlık ve Mutluluklar Dilerim.

BU YAZI YETKİLENDİRİLMİŞ GÜMRÜK MÜŞAVİRİ SAYIN RECAİ HERGÜN TARAFINDAN KALEME ALINMIŞTIR.

KAYNAKÇA:

[1] 25 Mayıs 2019 tarihli 30794 sayılı Resmi Gazete

[2] IPPC; Uluslararası Bitki Sağlığı Konvansiyonu İngilizce kısaltmasıdır.

[3] 05.03.2013 tarihli 28786 sayılı Resmi Gazete